Είμαστε πια πρωταθλητές!

Το Πειραματικό Λύκειο Ηρακλείου κέρδισε το σχολικό πρωτάθλημα Πετοσφαίρισης Λυκείων ν. Ηρακλείου μετά από ένα συναρπαστικό αγώνα με το Λύκειο Αρχανών, με σκορ 2-1.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΜΕΡΑΣ , ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ, ΤΟΥ ΑΙΩΝΑ.

Αυτή η φωτογραφία δημοσιεύτηκε σε μια ινδική εφημερίδα με την ακόλουθη λεζάντα:
«Μόνο οποίος είναι φτωχός ενεργεί με τόση γενναιοδωρία….. Τι θλιβερό που ο άνθρωπος δεν είναι πάντα έτσι»
……Σκέπτομαι πως μόνον οποίος είναι αληθινά "Πλούσιος"...ενεργεί έτσι….

Νοέμβρης 2007. Μιά στιγμή αιωνιότητας στον κόλπο του Δερματά ένα φθινοπωρινό πρωινό.
Θάλασσα! Θάλασσα!

Σχολείο για... κλάματα στη Μεσαρά


Της Σοφίας Τσεντελιέρου

Ένα Αθλητικό Σχολείο χωρίς καθηγητές Φυσικής Αγωγής, χωρίς αποδυτήρια και με απαράδεκτους χώρους για τις προπονήσεις μπορεί να λειτουργήσει; Και όμως, την εικόνα αυτή παρουσιάζουν το Γυμνάσιο-ΤΑΔ και το Λύκειο-ΕΤΑΔ Πόμπιας.

Η φωνή των μαθητών και των γονιών τους δεν ακούγεται και το γεγονός ότι προχώρησαν σε κινητοποιήσεις σε μια περίοδο που εκατοντάδες σχολεία σε όλη τη χώρα βρίσκονται υπό κατάληψη, ίσως να μην τους ευνοεί. Ωστόσο, αισθάνονται ότι το ποτήρι ξεχείλισε και αδυνατούν να διανοηθούν πως τα αθλητικά τμήματα που ιδρύθηκαν πριν πέντε χρόνια δε στηρίζονται από την Πολιτεία. Οι μαθητές των αθλητικών τμημάτων του Γυμνασίου και του Λυκείου Πόμπιας ποτέ στο παρελθόν δεν είχαν διεκδικήσει με κινητοποιήσεις τα αυτονόητα, όμως φέτος η κατάσταση είναι χειρότερη από κάθε άλλη χρονιά. Τελευταία μέρα του Οκτώβρη σήμερα και ακόμα δεν έχουν τοποθετηθεί καθηγητές Φυσικής Αγωγής στο σχολείο, ενώ παράλληλα υπάρχουν και κενά καθηγητών για τα μαθήματα γενικής παιδείας. Οι μαθητές πρόκειται να συμμετάσχουν σε αγώνες και για την προετοιμασία τους στρέφονται στα αθλητικά σωματεία. Τα προβλήματα δε σταματούν εκεί. Οι αθλητικές εγκαταστάσεις βρίσκονται σε κακή κατάσταση, ενώ το σχολείο δε διαθέτει αποδυτήρια και οι μαθητές αναγκάζονται να χρησιμοποιούν τις αίθουσες διδασκαλίας και τις τουαλέτες.

Η κατάσταση αυτή οδήγησε τους μαθητές, με τη συμπαράσταση των γονιών τους, σε αποχή από τα μαθήματά τους από προχθές. Μάλιστα, χθες οι μαθητές των κλασικών τμημάτων του Γυμνασίου και του Λυκείου Πόμπιας προχώρησαν σε κατάληψη, ως ένδειξη συμπαράστασης στους συμμαθητές τους. Επίσης, τη Δευτέρα μαθητές και γονείς πραγματοποίησαν πορεία πέντε χιλιομέτρων για να συναντηθούν με το δήμαρχο Μοιρών, απʼ τον οποίο ζήτησαν νʼ αυξηθούν τα κονδύλια για τις λειτουργικές ανάγκες του σχολείου.



Στα όριά τους έχουν φθάσει μαθητές και γονείς



Ο πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του Γυμνασίου-ΤΑΔ Πόμπιας π. Νεκτάριος Γουρλεμάκης υπογραμμίζει ότι οι γονείς είναι αναγκασμένοι να βρεθούν στο πλευρό των μαθητών, γιατί αναγνωρίζουν ότι τα αιτήματά τους είναι δίκαια, ενώ υποστηρίζει ότι η Πολιτεία αντιμετωπίζει με αδιαφορία το σχολείο. «Τα παιδιά μας για να γίνουν δεκτά στο σχολείο πρέπει να πληρούν κάποιες προϋποθέσεις. Εμείς είμαστε εντάξει απʼ αυτή την άποψη. Θέλουμε λοιπόν και η Πολιτεία να είναι εντάξει απέναντί μας» αναφέρει ο ίδιος και συνεχίζει «Το Αθλητικό Σχολείο Πόμπιας είναι το στολίδι της Μεσαράς. Έχουμε παιδιά ποιότητας, αθλητές, που είναι ενεργοί, παίρνουν μέρος σε παγκρήτιους και πανελλήνιους αγώνες με διακρίσεις».

Οι γονείς των μαθητών αναφέρουν ότι πρέπει άμεσα να γίνουν οι απαραίτητες εργασίες στους αθλητικούς χώρους του σχολείου, ώστε να είναι κατάλληλοι για τις προπονήσεις. «Ενώ στην Πόμπια υπάρχουν υποδομές για αθλητικές εγκαταστάσεις, είναι οι ίδιες από τότε που φτιάχτηκε το σχολείο το 1930. Θέλουν εκσυγχρονισμό και αυτό λέμε και στο Γραφείο Φυσικής Αγωγής. Θέλουμε να καταλάβουν και να σκύψουν, να δουν πιο ζεστά το θέμα του Αθλητικού. Το ίδιο ζητήσαμε και τη Δευτέρα από το δήμαρχο Μοιρών. Δεν πήραμε μια απάντηση θετική. Του ζητήσαμε να δώσει περισσότερες επιχορηγήσεις για τις λειτουργικές ανάγκες του σχολείου και δε δεσμεύθηκε. Είπε ότι δεν υπάρχουν λεφτά» λέει ο π.Νεκτάριος Γουρλεμάκης και προσθέτει ότι από τις αρχές Σεπτεμβρίου διατέθηκαν 10.000 ευρώ για τις λειτουργικές ανάγκες του σχολείου και αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν χρήματα ούτε για πετρέλαιο! Εκτός απʼ αυτά, η προσωπική εργασία γονιών και καθηγητών για τη συντήρηση του σχολείου είναι σημαντική και πολύ συχνή, όπως συχνά γίνονται και δωρεές για τις ανάγκες του.

Καταλήγοντας ο πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του Γυμνασίου λέει «Θέλουμε να σκύψουν στα προβλήματά μας, να χτυπηθούν οι πληγές του αθλητικού, να μπουν σωστά θεμέλια. Είμαστε κατά των καταλήψεων. Δε θέλουμε αυτά τα πράγματα. Είναι αντιπαιδαγωγικά για μένα, αλλά αυτή τη στιγμή είναι αναγκαίο κακό. Μας είπαν ότι στις 20 Οκτωβρίου θα είχε λυθεί το θέμα των προπονητών. Θέλαμε δώδεκα γυμναστές και δεν έχουν έρθει. Τα παιδιά στις 8 Νοεμβρίου δίνουν τον πρώτο αγώνα στο βόλεϋ, απʼ τον οποίο θα εξαρτηθεί αν θα συμμετάσχουν σε πανελλαδικούς αγώνες και δεν έχουν προπονητή, μόνο στα σωματεία που πηγαίνουν!».

Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του Λυκείου-ΕΤΑΔ Πόμπιας Αριστοτέλης Μπαστάκης περιγράφει την κατάσταση λέγοντας «Στον ανοιχτό στίβο η κατάσταση είναι ακριβώς όπως ήταν από τη στέγαση του σχολείου εδώ, δηλαδή με χώμα και χαλίκια! Σʼ αυτό το χώρο αν μπορεί κανείς να

διανοηθεί κάνουν προπόνηση τα παιδιά του στίβου. Και το ποδόσφαιρο προπονείται εδώ όταν δε μπορεί να πάει στο κανονικό γήπεδο και κάνουν και τις προπονήσεις του βόλεϊ. Βέβαια, υπάρχει ένα κλειστό γυμναστήριο που εξυπηρετεί και το βόλεϊ και την ξιφασκία, αλλά επειδή οι ώρες είναι ίδιες δεν εξυπηρετεί όλα τα παιδιά». Ο κ.Μπαστάκης αναφέρει ακόμα ότι οι μαθητές που φοιτούν φέτος στη Βʼ Λυκείου εδώ και πέντε χρόνια έχουν περάσει από… σαράντα κύματα, καθώς έχουν αντιμετωπίσει τεράστιες δυσκολίες. Έτσι, οι γονείς αποφάσισαν να στηρίξουν την κινητοποίησή τους και όπως τονίζει ο ίδιος, θα συνεχιστεί έως ότου υπάρξουν τα πρώτα αποτελέσματα.

Ενώ το ημερήσιο πρόγραμμα των αθλητικών τμημάτων περιλαμβάνει οκτώ ώρες, μέχρι και σήμερα γίνονται εξάωρα, λόγω της έλλειψης καθηγητών. Όμως αυτό είναι πια κάτι συνηθισμένο για τους μαθητές… Η μαθήτρια της Βʼ Λυκείου του ΕΤΑΔ Πόμπιας Λία Φασουλάκη αναφέρει χαρακτηριστικά ότι εδώ και πέντε χρόνια οι καθηγητές Φυσικής Αγωγής τοποθετούνται στο σχολείο ένα και ενάμιση μήνα μετά την έναρξη των μαθημάτων. «Φέτος έχει ξεχειλίσει το ποτήρι. Μπαίνει Νοέμβρης και δεν έχει έρθει κανένας προπονητής. Ναι μεν υπάρχουν αθλητικές εγκαταστάσεις, αλλά δεν είναι καθόλου εκσυγχρονισμένες. Ειδικά τα τμήματα του στίβου αναγκάζονται να κάνουν στα χαλίκια προπόνηση. Το αθλητικό δε στηρίζεται καθόλου από την πολιτεία» υπογραμμίζει η ίδια.

Ερώτηση στη Βουλή

Με αφορμή τις διαμαρτυρίες γονέων και μαθητών του Αθλητικού Σχολείου Πόμπιας, ο βουλευτής Μανόλης Στρατάκης απηύθυνε Ερώτηση προς τους υπουργούς Παιδείας και Πολιτισμού, ζητώντας να γίνει γνωστό αν προτίθενται να καλύψουν άμεσα όλες τις θέσεις καθηγητών Φυσικής Αγωγής του Σχολείου και να χρηματοδοτήσουν επαρκώς τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ηρακλείου, προκειμένου να δημιουργηθούν οι κατάλληλες και αναγκαίες αθλητικές υποδομές αλλά και να συντηρηθούν οι υφιστάμενες.

Γραφιάδες

Του Κώστα Κωνσταντίνου*(φιλόλογος καθηγητής στο Πειραματικό Λύκειο Ηρακλείου, kkekostas@gmail.com)

....Με όλους τούτους μαζί μένει στο τέλος και ο δάσκαλος. Με την κρυφή χαρά του μοναχικού που φωνάζει, κι ας μην ακούγεται. Εκείνου που γνωρίζει ότι τόσα χρόνια «μας σκότωσαν τους αρχηγούς/ κι επιστρέφουμε ακέφαλοι/ μʼ οδηγό (τι να κάναμε;) ένα γραφιά./ Όμως η αλήθεια είναι πως αυτοί οι γραφιάδες/ ξέρουν να βρίσκουν τη θάλασσα» (Κ. Μόντης, Κάθοδος των Μυρίων).



Παρακολουθώ την πολιτική κατάσταση. Και δεν εννοώ μόνο τις ενέργειες των πολιτικών αλλά κυρίως τη σχέση των πολιτών με τα γενικότερα ζητήματα της πατρίδας μας. Γιατί όταν η απογοήτευση από τους πολιτικούς οδηγεί και στην άρνηση της πολιτικής, τότε το πρόβλημα δεν το έχουν οι πολιτικοί - κατά γενική ομολογία σπάνια συνταξιοδοτούνται. Απεναντίας, το φορτώνονται οι πολίτες, μιας και πουθενά δεν έχουν εφευρεθεί μέχρι σήμερα άλλου είδους υπομονετικότερα υποζύγια. Όταν απαξιώνονται οι πολιτικοί και δεν καταξιώνεται η πολιτική τόσο το χειρότερο για τους πολίτες. Συγκρούεσαι με ένα αντικείμενο; Κακό του κεφαλιού σου.

Ποιος τολμά να ισχυριστεί ότι πρέπει να καταργηθεί η Ιατρική επειδή κάποιοι ασυνείδητοι μπορεί να παίρνουν φακελάκι; Ποιος νουνεχής άνθρωπος ζητά την κατάργηση της Παιδείας επειδή μερικοί εκπαιδευτικοί και το Υπουργείο αποδεικνύονται ίσως ανεπαρκείς; Προφάσεις εν αμαρτίαις. Για να δικαιολογούμε ως κοινωνία τα χρονίζοντα προβλήματα.

Ο κόσμος μας αυτός του νόμου της αγοράς, δηλαδή της συμφεροντολογικής διαπλοκής και της φενάκης, του ενθουσιασμού και της παραίτησης, γνωρίζει καλά τη μέθοδο να κατασκευάζει τους πελάτες του. Στήνει τη μεγαλύτερη παγίδα στον εαυτό του και στους συνανθρώπους του όποιος υποκύπτει στην εξωφρενική ιδεολογία του ωχαδερφισμού. Πιάνεται στο καλοστημένο δόκανο της εξουσίας. Ότι είναι δήθεν η πολιτική βρώμικη υπόθεση. Και για τα λαμόγια. Για να έχουν έτσι πεδίο ελεύθερο. Με τους σκεπτόμενους πολίτες έξω από το χορό. Εάν όμως τόσα πράγματα μπορούν να πιστέψουν οι άνθρωποι, όσα οι ίδιοι είναι σε θέση να πραγματοποιήσουν, εάν η ανικανότητα των άλλων εκλαμβάνεται ως η απόδειξη αυτής τους της ιδεοληψίας, τότε υποκρύπτεται από τη μια ο ηττοπαθής εγωισμός της αδυναμίας του μικρού Μήτσου και από την άλλη η ανακουφιστική λύτρωση που του δωρίζει η προστατευτική θαλπωρή της μάζας.

Διακρίνω επομένως αυτούς που αδιαφορούν πλήρως για τα πολιτικά τεκταινόμενα, αντιμετωπίζοντας την κοινωνία ως μία μηχανιστική κατασκευή που λειτουργεί από του αυτομάτου. Και όποιος πρόλαβε, τον Κύριον είδε. Ο καθένας, λένε, δουλεύει για την πάρτη του. Υπάρχουν ακόμα και εκείνοι που ανησυχούν για o,τι γίνεται γύρω τους αλλά μέχρις εδώ μόνο. Αισθάνονται τόσο πιεσμένοι ώστε θεωρούν ματαιοπονία την όποια προσπάθεια για βελτίωση του κόσμου. Αυτά είναι για τους άλλους. Είναι και όσοι ταυτίζονται λίγο ή πολύ με ένα κομματικό φορέα, στο πλαίσιο της αστικής μας δημοκρατίας, εναποθέτοντας εκεί - συχνά με προσπάθεια είναι αλήθεια σκληρή αλλά όμως και με ευλαβική προσμονή - τον κατάλογο των επιθυμιών τους. Ευγενής η πρόθεση αλλά μεσσιανική η νοοτροπία. Στο τέλος και αυτοί, όπως και οι προηγούμενοι, θα αναγκαστούν να παραδεχτούν ότι «δύο πλάσματα του Θεού, το πρόβατον και η μέλισσα, έχουν τον αλτρουισμόν ή την παραφροσύνην τόσον ισχυράν, ώστε εκεί όπου ώρμησεν ο αρχηγός, να ακολουθούν πιστά, έστω και αν βλέπουν τον θάνατον εμπρός των» (Στ. Γρανίτσας, «Τʼ αγριομελίσσι», Τα άγρια και τα ήμερα του βουνού και του λόγγου).

Συναντά κανείς στον τόπο μας και μια άλλη κατηγορία ανθρώπων. Θέλω να πιστεύω πολυπληθή αλλά αθόρυβη. Όσους ασχολούνται με την πολιτική. Όχι κατʼ ανάγκη κοντά στους πολιτικούς. Συζητούν, διαμαρτύρονται ενεργούν λόγω και έργω. Αυτούς που μπορεί να μη συμφωνούν με τον Ροΐδη, όταν ισχυρίζεται ότι κόμμα είναι (έχουμε κάνει κάποια πρόοδο βρε αδερφέ, μετά από τόσα χρόνια...) «ομάς ανθρώπων ειδότων νʼ αναγινώσκωσι και νʼ ανορθογραφώσιν, εχόντων χείρας και πόδας υγιείς αλλά μισούντων πάσαν εργασίαν, οίτινες, ενούμενοι υπό ένα οιονδήποτε αρχηγόν, ζητούσι νʼ αναβιβάσωσιν αυτόν διά παντός μέσου εις την έδραν πρωθυπουργού, ίνα παράσχη αυτοίς τα μέσα να ζώσι χωρίς να σκάπτωσι» («Πολιτικόν δελτίον», Ασμοδαίος). Καλού κακού όμως έχουν και το νου τους. Είναι οι άνθρωποι που δεν περιμένουν τις μαθητικές καταλήψεις για να ανακαλύψουν ξαφνικά, με όψιμη ανησυχία, ότι κάτι σάπιο υπάρχει στα σχολεία μας.

Που δεν αποδέχονται καθόλου (μα καθόλου) ως φυσιολογικό, αλλά αντιλαμβάνονται ως προσβολή στη λογική και στην ευαισθησία τους, το να μην λειτουργεί, από την πρώτη μέρα κιόλας, το σχολείο με πλήρεις κανονικούς ρυθμούς. Και επιτέλους δεν χάβουν το παραμύθι των τεχνοκρατών της εκπαίδευσης ότι το πρόβλημα λύνεται με συνεχείς πειραματισμούς στο εξεταστικό σύστημα. Ούτε ότι φταίνε τα βιβλία, που ούτως ή άλλως πρέπει να αλλάζουν σε τακτά χρονικά διαστήματα. Με αυτό τον τρόπο πολιτεύεται η πάστα αυτή των ανθρώπων, χωρίς να αφορίζει ως υγιή αντίδραση την απομάκρυνση της νέας γενιάς από την πολιτική. Αντίθετα, κλαίει για το αύριο που εξαργυρώνεται σπάταλα σήμερα.

Με όλους τούτους μαζί μένει στο τέλος και ο δάσκαλος. Με την κρυφή χαρά του μοναχικού που φωνάζει, κι ας μην ακούγεται. Εκείνου που γνωρίζει ότι τόσα χρόνια «μας σκότωσαν τους αρχηγούς/ κι επιστρέφουμε ακέφαλοι/ μʼ οδηγό (τι να κάναμε;) ένα γραφιά./ Όμως η αλήθεια είναι πως αυτοί οι γραφιάδες/ ξέρουν να βρίσκουν τη θάλασσα» (Κ. Μόντης, Κάθοδος των Μυρίων).

*

Ευτοπία, ουτοπία, ατοπία. Ζοζέ Σαραμάγκου

May 31st, 2007 — Gea

Οφείλω να σας πω μια κακή είδηση: εγώ δεν είμαι ουτοπιστής. Και μια χειρότερη είδηση: Θεωρώ την έννοια της ουτοπίας ανώφελη και αρνητική, όπως είναι και η ιδέα ότι μετά τον θάνατό μας πηγαίνουμε στον παράδεισο. Θα προσπαθήσω να δείξω στη συνέχεια ότι υπάρχει ένα ζήτημα που είναι οργανικά συνδεδεμένο με την ουτοπία ή με την ουτοπική σκέψη ή με τη διακαή επιθυμία της ανθρώπινης ύπαρξης να βελτιώνει τη ζωή της όχι μόνον υλικά αλλά και πνευματικά και ηθικά: η αναζωογόνηση, η εκ νέου επινόηση της δημοκρατίας. Πριν μιλήσουμε για τον Δον Κιχώτη, πρέπει να πούμε ότι για τα 5 δισεκατομμύρια πρόσωπα που ζουν μέσα στην αθλιότητα η λέξη ουτοπία δεν σημαίνει απολύτως τίποτα (…).

Στην πραγματικότητα, ο Δον Κιχώτης δεν είναι ουτοπιστής. Στο βάθος είναι ένας πραγματιστής με την καλύτερη έννοια της λέξης, γιατί αυτή η λέξη μπορεί να έχει και ένα καλό νόημα. Σίγουρα οι λέξεις είναι κακότυχες. Τις κάνουμε ό,τι θέλουμε. Όταν λέω ότι δεν είμαι ουτοπιστής, οφείλω να πω με κάθε ειλικρίνεια ότι δεν μου αρέσει ο λόγος περί ουτοπίας, επειδή είναι ένας λόγος περί αυτού που δεν υπάρχει.

Ουτοπία, όπως όλοι γνωρίζουμε, είναι ένας ου-τόπος. Δεν γνωρίζουμε ποιος είναι ο δρόμος για να φτάσουμε μέχρι εκεί, ούτε το πότε θα φτάσουμε, ούτε το αν θα φτάσουμε, αλλά το χειρότερο είναι η τρομερή παρεξήγηση στην οποία πέφτουν όλοι όσοι μιλούν για ουτοπία. Στο βάθος ουτοπία πρακτικά σημαίνει ότι εγώ, ως μέλος ενός συνόλου, χρειάζομαι ορισμένα πράγματα, αλλά έχω επίγνωση του ότι δεν μπορώ να τα έχω τώρα -επειδή οι εχθροί είναι πιο ισχυροί, επειδή μου λείπουν τα μέσα, επειδή οι καρποί δεν είναι ώριμοι- και επομένως λέω: καλά, αφού δεν μπορώ να τα έχω τώρα, θα τα αποκτήσω κάποτε. (…)


Η μεγάλη παρεξήγηση στην οποία πέφτουμε όλοι είναι ότι τοποθετώντας στο μέλλον εκείνο που χρειαζόμαστε σήμερα -αλλά που σήμερα δεν μπορούμε να το έχουμε επειδή μας λείπουν τα μέσα- ξεχνάμε κάτι πολύ απλό: αν αυτό που εμείς επιθυμούμε τώρα μπορούσε να υλοποιηθεί το 2043 ή σε 100-150 χρόνια, αν αυτό που για μας τώρα θα ήταν θαυμάσιο, η υλοποιημένη ουτοπία που θα μπορούσαν να έχουν σε 100-150 χρόνια οι απόγονοί μας, ποιος μας εγγυάται ότι θα τους ενδιαφέρει αυτό για το οποίο ενδιαφερόμαστε εμείς σήμερα;

Εγώ νομίζω, πιο απλά, λιγότερο ρητορικά και, αν μου το επιτρέπετε, λιγότερο δημαγωγικά, ότι ο μοναδικός τόπος στον οποίο πραγματικά η εργασία μας μπορεί να έχει αποτέλεσμα και αυτό το αποτέλεσμα μπορεί να αναγνωριστεί, να συζητηθεί και να αμφισβητηθεί από μας, είναι η αυριανή μέρα. Το αύριο είναι η ουτοπία μας. Και με την εργασία που κάνουμε σήμερα, με τις μικρές μας ζωές και με τις σχετικές ελπίδες μας ότι αύριο θα είμαστε όλοι ζωντανοί, θα οικοδομηθεί το αύριο. Ας μη σκεφτόμαστε την ουτοπία.

Οταν ο Μπόρχες γράφει το «Πιέρ Μενάρ, συγγραφέας του Δον Κιχώτη», μιλάει για έναν άνθρωπο ο οποίος αφοσιώνεται στο καθήκον να γράψει τον Δον Κιχώτη παρά το γεγονός ότι αυτός έχει ήδη γραφτεί. Και τον γράφει με τα ίδια ακριβώς λόγια που χρησιμοποίησε ο Θερβάντες. Ένα καθήκον τόσο γιγάντιο, που παραμένει ατελές. Αλλά ο Μπόρχες εστιάζει στο γεγονός ότι ο Πιέρ Μενάρ έγραψε ένα διαφορετικό βιβλίο. Γιατί η λέξη δικαιοσύνη, για παράδειγμα, δεν σήμαινε για τον Θερβάντες, στα τέλη του 16ου και στις αρχές του 17ου αιώνα, αυτό που σημαίνει για μας σήμερα.

Αν υπάρχει κάτι που χρειάζεται σήμερα η αριστερά περισσότερο από κάθε τι άλλο είναι μια ακριβής αναθεώρηση των εννοιών. Όπως έλεγα πριν, οι λέξεις είναι κακότυχες, υπάρχουν για να τις χρησιμοποιούμε όπως μας αρέσει και το χειρότερο είναι ότι μπορεί κανείς να χρησιμοποιεί την ίδια λέξη για να πει πράγματα όχι μόνον διαφορετικά αλλά, πολύ συχνά, απολύτως αντίθετα. Γι‘ αυτό λέω ότι η πρώτη έννοια που η αριστερά πρέπει να ξαναδεί είναι η έννοια της αριστεράς. Τι είναι σήμερα η αριστερά και πού βρίσκεται; Βρίσκεται εδώ; Σαφώς βρίσκεται εδώ. Αλλά στην πολιτική σφαίρα πολλοί άνθρωποι μιλούν για την αριστερά σαν να επικαλούνται μάταια το όνομα του Θεού. Είχα πει ότι προτείνω να αφαιρεθεί η λέξη ουτοπία από το λεξικό. Όχι, ας την αφήσουν εκεί, αλλά ας την αφήσουν ήσυχη.

Υπάρχει και ένα άλλο ζήτημα που πρέπει επειγόντως να επανεξεταστεί: εκείνο της δημοκρατίας. Η δημοκρατία είναι σήμερα μια δημοκρατία περιορισμένη, εξαρτημένη, ακρωτηριασμένη, επειδή η εξουσία των πολιτών, η εξουσία καθενός από μας, περιορίζεται στην πολιτική σκηνή στο να διώχνουμε μια κυβέρνηση που δεν μας αρέσει και να την αντικαθιστούμε με μιαν άλλη που ίσως να μας αρέσει. Οι μεγάλες αποφάσεις όμως παίρνονται σε μιαν άλλη σφαίρα και όλοι γνωρίζουμε ποια είναι αυτή: οι μεγάλες διεθνείς οικονομικές οργανώσεις, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Παγκόσμια Τράπεζα, η Παγκόσμια Οργάνωση Εμπορίου. Κανένας από αυτούς τους οργανισμούς δεν είναι δημοκρατικός. Πώς μπορούμε να συνεχίζουμε να μιλάμε για δημοκρατία, όταν αυτοί που πραγματικά κυβερνούν τον κόσμο δεν έχουν εκλεγεί δημοκρατικά από τον λαό; (…)

Ζοζέ Σαραμάγκου (στο Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ - Πόρτο Αλέγκρε, Ιανουάριος 2005)

Posted in ανεμομαζέματα.

Η γνώμη ενός συγγραφέα και πανεπιστημιακού

Το ΠαΣοΚ ως νεορομαντικό Κίνημα
* Τα πολιτικά κινήματα πρέπει να «πεθάνουν» για να δώσουν ζωή στα νέα. Ειδικά όσα επαίρονται πως έχουν γεννηθεί μέσα από «ρήξεις» και «συγκρούσεις» του παρελθόντος



Γ. ΓΙΑΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ


--------------------------------------------------------------------------------





Οι δύο υποψήφιοι για την αρχηγία του ΠαΣοΚ κκ. Γ. Παπανδρέου και Ευ. Βενιζέλος καταβάλλουν αγωνιώδεις προσπάθειες για να προβάλουν την εικόνα του «ΠαΣοΚ του μέλλοντός μας»


--------------------------------------------------------------------------------

Η κρίση που σοβεί στο ΠαΣοΚ μετά την ήττα της 16ης Σεπτεμβρίου χαροποιεί τους αντιπάλους του, προβληματίζει τους φίλους του και κατατρομοκρατεί τα στελέχη και τα μέλη του. Ανήκω στην κατηγορία των φίλων (ο όρος με την ευρύτερη δυνατή σημασία) και ως εκ τούτου δικαιούμαι, πιστεύω, να εκθέσω, όχι ως πολιτικός αναλυτής αλλά ως απλός πολίτης, ορισμένες σκέψεις. Χωρίς φόβο, χωρίς πάθος. Κυρίως χωρίς δεσμεύσεις ή σκοπιμότητες.

* Η περιφορά του ονόματος

Ο προβληματισμός για την πορεία ενός πολιτικού Κινήματος, αναπόσπαστα δεμένου με την ιστορία του τόπου, είναι, πιστεύω, διπλός. Ο πρώτος έχει να κάνει με την εμφάνιση και τη συμπεριφορά ορισμένων κομματικών υποστηρικτών των υποψηφίων. Ανθρωποι που δεκαετίες τώρα βρίσκονται στο πολιτικό προσκήνιο και εμφανίζονται ως σοβαροί εκφραστές ενός άδολου, φιλολαϊκού κινήματος (θα έλεγε κάποιος) έδειξαν τις τελευταίες βδομάδες πόσο ανεύθυνοι είναι και κυρίως πόσο χαμηλό πολιτικό IQ διαθέτουν. Ετσι, μολονότι το παλαιό στερεότυπο σχετικά με το «ήθος και το ύφος» του Κινήματος έχει καταρρεύσει προ πολλού, η συμπεριφορά ορισμένων πρωτοκλασάτων δείχνει πως τα πράγματα είναι χειρότερα από όσο νομίζαμε. Ευτυχώς η ρήση «ουδέν κακόν αμιγές καλού» ισχύει πάντα. Και αυτό ας το έχει υπ' όψιν όποιος τελικά πάρει το χρίσμα. Οι υποστηρικτές μας δεν είναι πάντοτε και οι καλύτεροι άνθρωποι...

Ο δεύτερος (και σοβαρότερος) προβληματισμός έχει να κάνει με τις θέσεις των υποψηφίων και ειδικότερα με την αγωνία τους να προβάλουν την εικόνα του «ΠαΣοΚ του μέλλοντός μας» με όρους του παρελθόντος. Η εντύπωσή μου είναι πως οι υποψήφιοι για την προεδρία (άλλος λίγο, άλλος πολύ) επαναλαμβάνουν τα ίδια συνθήματα μιας προεκλογικής εκστρατείας που έχει λήξει εδώ και καιρό. «Τομές», «ρήξεις», «αλλαγές», «οράματα», «ο νέος πράσινος ήλιος» που περιμένει να «τον μεθύσουμε» άλλη μια φορά κ.ά. Μονάχα τα Carmina Burana δεν ακούστηκαν. Και πάνω από όλα η αναφορά και η περιφορά του ονόματος του ιδρυτή του Κινήματος, που ως φάντασμα σαιξπηρικό περιμένει εκδίκηση...

* Ο θάνατός σου, η ζωή σου

Η παλινδρομική κίνηση του Πνεύματος προς περασμένες λύσεις είναι συνηθισμένη στην πορεία του πολιτισμού. Αν, λ.χ., το αισιόδοξο ρομαντικό κίνημα στις αρχές του 19ου αι. δεν μπόρεσε να ξεπεράσει τη δυναστεία της λογικής, το νεορομαντικό κίνημα στο τέλος του 19ου και στις αρχές του 20ού αι. μοιάζει σαν μια απελπισμένη «αντεπίθεση» και αδιέξοδη «αντεπανάσταση» ενάντια στον ίδιο ορθολογισμό. Αυτό που τελικά φαίνεται να προκύπτει από κάθε είδους ιδεολογικό, φιλοσοφικό ή καλλιτεχνικό «πισωγύρισμα» δεν είναι η λύση στο υπάρχον πρόβλημα: είναι μια εκ νέου καταγραφή του προβλήματος. Γεγονός όχι ασήμαντο, τουλάχιστον όσον αφορά την πορεία του Πνεύματος. Ο νεορομαντισμός ως κίνημα φιλοσοφικό ή αισθητικό δεν κατέληξε σε λύσεις - απλώς ανέδειξε νέες, «εκσυγχρονισμένες» πλευρές του προβλήματος. Επιβεβαίωσε την αποτυχία της νέας «εξέγερσης».

Αν, τηρουμένων των αναλογιών, δεχθούμε πως η πορεία του ΠαΣοΚ από το 1974 ως το 1981 όριζε ένα «επαναστατικό», «ρομαντικό» κίνημα που ξεκίνησε (ας το υποθέσουμε) ως «εξιλαστήρια τραγωδία» για το άγος της δικτατορίας και κατέληξε ως κωμωδία, τότε η νεορομαντική διάθεση που αισιόδοξα και καλοπροαίρετα προβάλλεται από τους υποψηφίους σε τι μπορεί να οδηγήσει; Και αν στην πορεία του Πνεύματος μπορούμε να δεχθούμε «ρομαντικές αντεπαναστάσεις», στην πολιτική πρακτική η εμμονή στην επανάληψη και στην «αποκατάσταση» του παλαιού αγαθού μόνο ως φάρσα μπορεί να νοηθεί. Ουδέποτε στην ιστορία του τόπου μας ένα πολιτικό Κίνημα που αδράνησε, για διάφορους λόγους, μπόρεσε να επανεύρει την αρχική του ικμάδα και λειτουργικότητα. Τα πολιτικά κινήματα πρέπει να «πεθάνουν» για να δώσουν ζωή στα νέα. Ειδικά όσα επαίρονται πως έχουν γεννηθεί μέσα από «ρήξεις» και «συγκρούσεις» του παρελθόντος.

* Μεταφυσικά αιτήματα

Αλλά εδώ ακριβώς φαίνεται πόσο δύσκολη είναι η πραγματικότητα για τους υποψηφίους. Ενώ δηλαδή οι πολιτικο-κοινωνικές συνθήκες της περιόδου 1974-1981 διαφέρουν ριζικά από τις σημερινές, η πλειοψηφία των οπαδών του ΠαΣοΚ και πολλά «παραδοσιακά» στελέχη πιστεύουν πως αρκεί να εμφανισθεί ένας Ελ Σιντ δεμένος στο άλογό του για να αποκατασταθούν τα πράγματα. Αυτή όμως η «επιστροφή» δεν έχει καμία σχέση με τον «ρομαντισμό» εκείνων των χρόνων. Είναι σύμπτωμα αντιιστορικό. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι οι διακηρύξεις που συντάχθηκαν την περίοδο εκείνη φαίνεται ωσάν να είχαν υπαγορευθεί στους συντάκτες από τους ίδιους τους μετέπειτα «αναγνώστες». Το διαβόητο «αίτημα των καιρών» ήταν τότε καθολική επιθυμία για μια «αλλαγή» που μπορούσε να εννοηθεί μόνο μέσα σε συγκεκριμένες συνθήκες. Προφανώς και έγιναν αρκετά, ποιος όμως αμφιβάλλει πως το «όραμα» παραμορφώθηκε; Ως εκ τούτου πώς είναι δυνατόν να προβάλλεται ως «όραμα» η παραμόρφωση του οράματος;

Ποιος λοιπόν είναι σήμερα ικανός όχι μόνο να διαβάσει σωστά το «αίτημα των καιρών» αλλά και να κάνει τους «αναγνώστες»-οπαδούς να μελετήσουν σωστά τη σύγχρονη πολιτική γραφή; Καθόλου εύκολο δεν είναι να αρχίσουμε να «ξαναδιαβάζουμε» και να «ξαναμαθαίνουμε» την εποχή μας. Ισως ο πολιτικός ρεαλισμός (ή και αμοραλισμός) να επιβάλλει να επιμένουμε σε παλιομοδίτικα κείμενα, επειδή μπορούν και εγγυώνται την πρόσκαιρη, έστω, επιτυχία. Η «επιστροφή» στην «ακεραιότητα» είναι αίτημα κυρίως μεταφυσικό. Στην πολιτική τα πράγματα διαφέρουν. Εξάλλου - για να θυμηθούμε τα λόγια του D. Η. Lawrence - «ο συνεχώς επανεμφανιζόμενος δράκος των παλιών, καλών ιδανικών έχει την ανάσα του γεμάτη από δηλητήριο».

Ο κ. Γιώργης Γιατρομανωλάκης είναι καθηγητής της Κλασικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Από το Βήμα ιδεών

Τα μεγάλα αόρατα προβλήματα της εκπαίδευσης
...και η «Παιδεία»
Αννα Φραγκουδάκη
Kοινωνιολόγος, Καθηγήτρια του Πανεπιστήμιου Αθηνών


Ηελληνική εκπαίδευση έχει τα τελευταία 25 χρόνια αλλάξει ριζικά. Παρά τις θεαματικές αλλαγές και τα αναπόφευκτα καινούργια προβλήματα, ο δημόσιος διάλογος εξακολουθεί ακόμα σήμερα να είναι εγκλωβισμένος σε θέματα άλλων εποχών. Αποτέλεσμα είναι να μην αντιμετωπίζονται τα καινούργια προβλήματα και να μην αξιοποιούνται οι αλλαγές.
Για μακρύτατο χρονικό διάστημα η εκπαίδευση έχει αντιδημοκρατικό προσανατολισμό και είναι γενικότερα ανεπαρκής. Το γενικό μορφωτικό επίπεδο είναι χαμηλό και η πλειονότητα των πολιτών έχει μόρφωση έως δημοτικού σχολείου.
Τα δεδομένα αυτά αλλάζουν μόλις από τη δεκαετία του 1980 και προς το τέλος της το 9χρονο υποχρεωτικό σχολείο γενικεύεται, το λύκειο τείνει να γενικευτεί και πολλαπλασιάζονται θεαματικά οι εκπαιδευόμενοι στην ανώτερη βαθμίδα. Τα περιεχόμενα των σχολικών γνώσεων εκσυγχρονίζονται και σταδιακά προσαρμόζονται στις ανάγκες μιας δημοκρατικής πολιτείας. Η ελληνική κοινωνία μεταμορφώνεται σε εγγράμματη, ευρωπαϊκή κοινωνία.
Οι μεγάλες αλλαγές λύνουν πολλά προβλήματα του παρελθόντος, αλλά βέβαια γεννούν καινούργια προβλήματα που απαιτούν σύγχρονες λύσεις. Η εφεύρεση λύσεων εμποδίζεται από το γεγονός ότι τα νέα προβλήματα μένουν αόρατα, καθώς ο δημόσιος διάλογος περιορίζεται σε θέματα δευτερεύοντα, που πολλά έχουν από μόνα τους ξεπεραστεί, όπως π.χ. ο τρόπος επιλογής για την τριτοβάθμια.
Τα νέα προβλήματα είναι ωστόσο σημαντικά. Το πρώτο είναι η πολύ αυστηρότερη κοινωνική επιλογή του σχολείου. Ο εκδημοκρατισμός του συστήματος και η θεαματική αύξηση των εκπαιδευομένων συνοδεύεται (όπως στη λοιπή Ευρώπη) από σημαντική μείωση των παιδιών από λαϊκά στρώματα στην ανώτερη εκπαίδευση.
Μολονότι στην ελληνική κοινωνία είναι παραδοσιακά έντονη και πάντα στο προσκήνιο η καταγγελία της κοινωνικής ανισότητας, αυτό το φαινόμενο περιέργως δεν απασχολεί δημόσια κανένα. Εξαίρεση, τιμητική για τη συνομοσπονδία, αποτελεί η πρωτοβουλία της ΓΣΕΕ που στις 10.5.07 παρουσίασε ερευνητικά τεκμήρια για την κοινωνική ανισότητα στην εκπαίδευση και κάλεσε σε δημόσιο διάλογο.
Το δεύτερο πρόβλημα είναι η μεγάλη αλλαγή στην αξία χρήσης των ανώτερων διπλωμάτων. Τα ποσοστά των πτυχιούχων είναι πολλαπλάσια των αντίστοιχων θέσεων
εργασίας. Το θέμα συζητείται συνεχώς αλλά με προσεγγίσεις αδιέξοδες. Καταγγέλλεται η «πτώση της ποιότητας» σπουδών και η «ανεργία» των πτυχιούχων.
Η ποιότητα είναι αναμφίβολα καλύτερη σήμερα. Τα πτυχία άλλοτε αποτελούσαν ισχυρό κοινωνικό προσόν επειδή ήταν σπάνιο προνόμιο των ολίγων. Επίσης δεν είναι αλήθεια ότι οι πτυχιούχοι πλήττονται από ανεργία, με την ακριβή και κοινωνικά ταπεινωτική σημασία του όρου. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι σε όλο και ψηλότερα ποσοστά ασκούν εργασία χαμηλότερου κύρους από τα τυπικά τους προσόντα.
Το φαινόμενο, παρά τα συνήθη αρνητικά σχόλια, είναι θετικό. Το όλο και ψηλότερο γενικό μορφωτικό επίπεδο είναι προνόμιο μιας κοινωνίας. Είναι πιο εφευρετική, πιο ανοιχτόμυαλη και με ψηλότερη ποιότητα ζωής. Η μεγάλη και διαρκής αύξηση των πτυχιούχων και οι συνέπειές της είναι φαινόμενο αναπόφευκτο. Είναι κοινή σε όλες τις χώρες του λεγόμενου δυτικού κόσμου και έχει παντού σταθερή και συνεχή αυξητική τάση. Πολιτική παρέμβαση σε αυτές τις εξελίξεις (που άλλωστε γίνονται από μόνες τους) υπάρχει μόνο μία. Η ελεύθερη πρόσβαση στην τριτοβάθμια των αποφοίτων λυκείου. Παράλληλα δεν μπορεί το κράτος να εξασφαλίζει πλέον θέσεις εργασίας ανάλογες με τα διπλώματα των συνεχώς αυξανόμενων πτυχιούχων και άρα το φαινόμενο απαιτεί να εφευρεθούν νέες διαδικασίες για τον καταμερισμό της κοινωνικής εργασίας.
Εκτός από τα παραπάνω νέα προβλήματα που γέννησαν οι εξελίξεις, υπάρχουν και προβλήματα παλιά, που επιβραδύνουν τη δυναμική των αλλαγών, μειώνουν την ποιότητα της εκπαίδευσης και αναστέλλουν τη διαμόρφωση της κοινωνίας των πολιτών. Τα κυριότερα είναι τρία. Η απαρχαιωμέ
Το σχολείο δεν πρέπει μόνο να εκπαιδεύει αλλά και να καλλιεργεί τις πολυποίκιλες μορφές της κουλτούρας
www.visualphotos.com νη ρύθμιση να αποτελεί η θρησκευτική κατήχηση γνωστικό αντικείμενο του δημόσιου σχολείου και η οπισθοδρόμηση σε μια έντονα παρωχημένη εθνική μυθολογία (που από χαρακτηριστικό παραδοσιακό της ακροδεξιάς, απλώνεται σαν κηλίδα πετρελαίου σε όλο το πολιτικό φάσμα). Τέλος το σημαντικό έλλειμμα παιδείας, με τη σημασία της κουλτούρας στο ελληνικό σχολείο. Δεν μπορεί σήμερα, στη δημοκρατική κοινωνία της ευρωπαϊκής εποχής μας να είναι η κατήχηση μέρος των γνώσεων που μεταδίδει το σχολείο. Είναι έργο της εκκλησίας και πρέπει να την αναλάβει η εκκλησία, στους δικούς της κόλπους και έξω από το δημόσιο σχολείο.
Η ανεξιθρησκεία του σχολείου συνάδει προς τον συνταγματικό πατριωτισμό, επίσης βοηθάει την κοινωνική ενσωμάτωση των σε υψηλά πλέον ποσοστά αλλοεθνών και αλλόθρησκων μαθητών στα σχολεία. Το κυριότερο είναι ότι η κατήχηση εξ ορισμού αντιφάσκει με τον ορθό λόγο. Το μήνυμά της είναι αξιωματικά ανορθολογικό, στοχεύει στην πίστη και υπερβαίνει τη γνώση. Το σχολείο είναι ο θεσμός της γνώσης, με θεμελιώδη μεταξύ των στόχων του την καλλιέργεια της κριτικής σκέψης.
Τις δεκαετίες των μεγάλων εξελίξεων και αλλαγών παρατηρείται σαφής οπισθοδρόμηση στα θέματα εθνικής ιδεολογίας. Διαδίδονται προφητείες για τους κινδύνους αλλοίωσης ή και εξαφάνισης που απειλούν το έθνος, με αντίδοτο την κραυγαλέα «επιστροφή» στο ελληνικό «εθνικό μεγαλείο». Η τραγική ειρωνεία εδώ είναι διπλή. Αυτή η ιδεολογική τάση σχετίζεται με τον κεντροευρωπαϊκό ρατσισμό. Επίσης η κυριαρχία στο σχολείο των εθνικών μύθων του 19ου αιώνα καλλιεργεί μια εθνική ταυτότητα ανασφαλή, αμφίθυμη και εύθραυστη.
Το «εθνικό μεγαλείο» το συνθέτει μια αφήγηση που συστηματικά προβάλλει την αίγλη της κλασικής αρχαιότητας, θεμέλιο του ευρωπαϊκού πολιτισμού, περιγράφοντας το έθνος ως οντότητα φυσική, που από τη μινωική εποχή «διατηρεί» αναλλοίωτες τις «εθνικές» ιδιότητες και άρα πορεύεται μέσα στους αιώνες χωρίς αλλότριες επιδράσεις.
Δηλαδή η αφήγηση ανάγει την αρχαιότητα στο κυριότερο αν όχι μοναδικό πολιτισμικό επίτευγμα του «έθνους». Και με την άρνηση των επιδράσεων την ανάγει επιπλέον σε εθνικό προσωπείο αρχαίου κάλλους. Πρόκειται για προϊόν του ευρωπαϊκού ρατσισμού. Αυτή η μυθολογία αποδέχεται το ευρωκεντρικό στερεότυπο «ανωτερότητας» απέναντι στην «κατωτερότητα» όλων των λαών και πολιτισμών πέραν του «δυτικού». Και ζητάει ελληνικό μερίδιο στην ευρωπαϊκή «ανωτερότητα» στο όνομα της αρχαιότητας.
Οι επιδράσεις όμως που συνθέτουν τον ελληνικό πολιτισμό είναι γενικότερα αισθητές και γνωστές από μεγάλους και παιδιά. Η αφήγηση άρα λέει στα παιδιά ότι το εθνικό τους πρόσωπο «είναι» πράγματι «κατώτερο», αλλά το κρύβει το αρχαίο προσωπείο.
Δεν μπορούν οι νέες γενιές να πορευτούν σήμερα με ταυτότητα αυτό το «εθνικό μεγαλείο». Χρειάζονται το μωσαϊκό της «μεγάλης» ιστορικής διάρκειας, τον δικό τους πολιτισμό ως μέρος και συνδημιουργό του ευρωπαϊκού μέλλοντος. Χρειάζονται κριτική στάση απέναντι στην ευρωκεντρική «ανωτερότητα», που είναι ιδεολογία της αποικιοκρατίας. Χρειάζονται ορθολογική και ισχυρή γνώση, που θα καλλιεργεί μια εθνική ταυτότητα ανθεκτική για να είναι συγχρόνως ανοιχτή και ανεκτική.
Δεν μπορούν οι νέες γενιές να πορευτούν σήμερα με ταυτότητα το «εθνικό μεγαλείο».
Χρειάζονται το μωσαϊκό της «μεγάλης» ιστορικής διάρκειας, τον δικό τους πολιτισμό ως μέρος και συνδημιουργό του ευρωπαϊκού μέλλοντος
Στην εγγράμματη πλέον ευρωπαϊκή κοινωνία που είναι σήμερα η ελληνική υπάρχει ακόμα ένα κενό ευρύτερης και μέγιστης σημασίας να καλυφθεί. Η εκπαίδευση πρέπει να περιλάβει τη συστηματική και σε βάθος καλλιέργεια των νέων γενεών στις επίσημες μορφές της παιδείας (κουλτούρας).
Υπάρχει στην κοινωνία ένα σοβαρό έλλειμμα παιδείας και τεχνών, για το οποίο ευθύνονται οι θεσμοί και πρώτο το σχολείο. Η διαπαιδαγώγηση των παιδιών και νέων περιορίζεται στη λογοτεχνία, που επιπλέον «διδάσκεται» με επιλογές αδέξιες και μεθόδους που απωθούν, με αποτέλεσμα την πλήρη αποτυχία του στόχου να καλλιεργήσει τη συνήθεια της ανάγνωσης για την απόλαυση. Στην ουσία απουσιάζουν οι τέχνες, τόσο οι κλασικές όσο και ακόμα περισσότερο οι μοντέρνες.
Η καλλιέργεια στις επίσημες εκφράσεις της παιδείας (κουλτούρας) είναι αναγκαστικά μακρόχρονη, ανεπαίσθητη και συνεχής, αλλιώς δεν κατακτάται. Άρα είτε αρχίζει πολύ νωρίς είτε χάνεται σχεδόν για πάντα.
Τη σημασία του σχολείου εδώ αναδεικνύει το γεγονός ότι τα μικρά παιδιά είναι εντυπωσιακά δεκτικά τέτοιας καλλιέργειας, όπως δείχνουν λίγα φωτεινά παραδείγματα και η σύντομη εφαρμογή του «προγράμματος Μελίνα» σε σχολεία. Παιδάκια του νηπιαγωγείου και της πρώτης δημοτικού στις λίγες αυτές περιπτώσεις (και μάλιστα παιδιά χωρίς κοινωνικά και μορφωτικά προνόμια από την οικογένεια) σε λίγους μόνο μήνες π.χ. αγάπησαν το Μότσαρτ και σχολίαζαν «ερμηνευτικά» την ομορφιά σε ανεικονικούς πίνακες του Καντίνσκι.
Η απουσία τέτοιας διαπαιδαγώγησης έχει πολλαπλή σημασία. Δεν είναι μόνο το επίπεδο ποιότητας ζωής που παρέχει στα άτομα. Είναι η καλλιέργεια της δημιουργικότητας και ιδίως οι ορίζοντες του μυαλού που ανοίγει. Αυτοί οι ορίζοντες καλλιεργούν τη δεκτικότητα στο κάθε τι καινούριο, ιδέα, πολιτισμικό προϊόν, τρόπο έκφρασης της τέχνης, αλλά και την ευρύτερη εφευρετικότητα σε κάθε πεδίο.
Η δεκτικότητα αυτή έχει και μεγάλη πολιτική σημασία. Η αρμονική συμβίωση κοινωνικών ομάδων με διαφορετικά πολιτισμικά χαρακτηριστικά διδάσκεται, είναι θεώρηση του κόσμου και τρόπος ύπαρξης που είτε καλλιεργείται είτε ναρκοθετείται. Ολα διδάσκονται και άρα μαθαίνονται. Ο απομονωτισμός διδάσκεται και η μισαλλοδοξία μαθαίνεται. Και αντίστροφα, η αναγνώριση των διαφορών και ο σεβασμός τους μαθαίνονται, οι νέες προοπτικές διδάσκονται, η κοινωνική συνείδηση μαθαίνεται. *
Αφιέρωμα
ΒΗΜΑ ΙΔΕΩΝ - Τεύχος 05/10/2007
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ιωάννης Μάνος Μέλος της Συντακτικής Επιτροπής του «Βήματος Ιδεών», Δικηγόρος
Οι διεθνείς και εσωτερικές πολιτικές και κοινωνικο-οικονομικές εξελίξεις επηρεάζονται πλέον καθοριστικά από την παγκοσμιοποίηση, δηλαδή από τη διεθνή κίνηση προσώπων και εργασίας, προϊόντων και κεφαλαίων, τεχνογνωσίας και πληροφορίας. Η νέα αυτή κατάσταση είναι μια δεδομένη πραγματικότητα του 21ου αιώνα και δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται μόνο με έναν καταγγελτικό λόγο και αφορισμούς, αλλά είναι επιβεβλημένο να αντιμετωπίζεται με πολιτικούς όρους. Σήμερα η παγκοσμιοποίηση, ανεξαρτήτως του νέου πλαισίου και της δυναμικής που έχει δημιουργήσει, όχι μόνο διευρύνει τις κοινωνικές ανισότητες αλλά επιπλέον δημιουργεί καινούργιες.

Από το Βήμα ιδεών

Μέρες ΠΑΣΟΚ

Ένα Σάββατο του Οκτωβρίου του 2007

Μέρες που είναι , περιδιαβάζοντας τις εφημερίδες και κουρασμένη από το ύφος της πασοκοκρατίας, κατέφυγα στις σελίδες της τέχνης και του «άλλου» από τον πολιτικό και μικροπολιτικό λόγο .
Έτσι για να ξεκουράσω το μυαλό και την ψυχή μου από τα όσα συμβαίνουν γύρω μας και μέσα μας ξεφύλλισα το «Βιβλιοδρόμιο» των Νέων και τις ιδέες του.

Κι εκεί αγωνία! «Το Βιβλιοδρόμιο» ξεκινά με τον σημειολογικό τίτλο «Η χώρα των κανιβάλων» Ευτυχώς, διαβάζοντας περισσότερα, είδα ότι είναι η γνώμη της νομπελίστριας Γέλινεκ για την πατρίδα της την Αυστρία, όπως καταγράφεται στο μυθιστόρημα «Η ΑΠΛΗΣΤΙΑ». Λέει λοιπόν, σε μια αποστροφή του βιβλίου η Γέλινε:
«Βλέπεις όσο μακριά επιτρέπει η όρασή σου, πράγμα που διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο…»και επίσης υποστηρίζει ότι το μίσος τόσο στη δημόσια σφαίρα όσο και στην ιδιωτική, μπορεί να είναι κακό πράγμα αλλά έχει και τα καλά του «Με το μίσος μπορείς να ζήσεις μέχρι τα βαθιά γεράματα»
Όπως μπορεί κανείς να καταλάβει δεν ήταν πολύ ευχάριστο και ενθαρρυντικό το ξεκίνημα του ταξιδιού μου στο Βιβλιοδρόμιο. Συνέχισα όμως να το ξεφυλλίζω αναζητώντας ψυχικές ανάσες.
«Ο τρόμος βρίσκεται δίπλα μας» τίτλος στο άρθρο του Πέτρου Τατσόπουλου και υπότιτλος «όταν η σκοπιμότητα νικάει την αλήθεια».
Οι ανάσες δε λένε να ΄ρθουν.
Μάλλον το λαχάνιασμα άρχισε να μεγαλώνει . Προχωρώ ελπίζοντας ακόμη , η αισιόδοξη, στο «πυρίμαχο ελληνικό πνεύμα» του Κούρτοβικ. Δε μπορεί κάτι θα βρω. Κι όμως το πυρίμαχο αναφερόταν στις αντοχές της ελληνικής κοινωνίας να ξαναψηφίσει την ίδια κυβέρνηση παρά τα πυρπολημένα χωριά και μυαλά. Στη συνέχεια αναφερόταν στη ρήση του Σημίτη μετά το ναυάγιο του Σάμινα "Αυτή είναι η Ελλάδα" και κατέληγε προτείνοντας τρεις δρόμους στους καλλιτέχνες και τους συγγραφείς που θέλουν να δημιουργήσουν σ΄ αυτή την Ελλάδα :
«Ο πρώτος δρόμος που τον ακολουθούν οι περισσότεροι, είναι η αναδίπλωση σε μια αυστηρή ιδιωτική σφαίρα, η καλλιέργεια ενός θεματικού μινιμαλισμού.

Ο δεύτερος είναι ν΄ αναζητήσουν τα μεγάλα θέματα εκτός Ελλάδας, εκεί που η κοινωνία και η παράδοση μπορούν να τα αναδείξουν .

Όσο για τον τρίτο δρόμο , δεν έχει καμμιά σχέση με τη μέση οδό του Άντονυ Γκίντενς και των συν αυτώ, είναι ένας ακραίος επικίνδυνος δρόμος , που λίγοι μπορούν να τον αντέξουν ως το τέλος . Ο σωκρατικός ρόλος του ταράξιππου, της αιρετικής φωνής , της εκ των έσω κριτικής , που έχει επίγνωση της μοναξιάς της , εμπνέεται από τον πόνο της, αντλεί κουράγιο από τη δική της ουτοπία και που, αν δεν μπορεί να κατανικήσει την παχύδερμη αυταρέσκεια του πλήθους τουλάχιστον του την τσαλακώνει τόσο ώστε να σπείρει αμφιβολία»

Δεν ξέρω γιατί σκέφτηκα ότι πολλοί από τους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ αυτές τις μέρες θα προτιμούσαν έναν απ΄ αυτούς τους δρόμους παρά να ψηφίσουν έναν από τους τρεις.
Κι έτσι χωρίς ανάσα επέστρεψα από κει που ξεκίνησα: στον πολιτικό λόγο κλείνοντας το μάτι στον τρίτο δρόμο....του Κούρτοβικ.

Ομιλία στο Προγραμματικό Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ

Μάιος 2007

Συντρόφισσες και σύντροφοι, το προγραμματικό πλαίσιο είναι γεγονός ότι άφησε θετική εντύπωση στα μέλη μας.. Πέτυχε την κατ' αρχήν αποδοχή. Είναι κοστολογημένο γεγονός που βοηθάει στην αξιοπιστία του.

Σε μια δύσκολη εποχή δεν είναι λίγα ούτε εύκολα αυτά. Αξίζει όμως σίγουρα να χαιρετίσουμε τους δυο από τους πυλώνες, κατά τη γνώμη μου τους πιο σημαντικούς, στους οποίους στηρίχθηκε το προγραμματικό πλαίσιο. Σ' αυτούς ενσωματώνονται εν πολλοίς όλες οι διεργασίες που γίνονται στο ΠΑΣΟΚ από το 2004 και μετά.

Χαιρετίζουμε λοιπόν την επιστροφή του ΠΑΣΟΚ από τους managers στην πολιτική και την ισοζυγία δυνάμεων που επιτεύχθηκε στο εσωτερικό του κόμματος. Επιτέλους, προς ανακούφιση της βάσης, κατάφεραν οι τάσεις και τα πρόσωπα να θέσουν ως προτεραιότητα το ευρύ αναγκαίο, την ενότητα. Keep walking, σύντροφοι. Έτσι μας δίνετε κι εμάς δύναμη. Ως προς το περιεχόμενο του προγράμματος, διαπιστώνει κανείς ότι οι υπεύθυνοι βασανίστηκαν και κατάφεραν μάλλον να ισορροπήσουν το κοινωνικά δίκαιο με το πολιτικά εφικτό, για να δώσουν το μέγιστο εγγυημένο περιεχόμενο στο διακύβευμα της ελπίδας, της προσδοκίας και της αξιοπιστίας.

Το πρόγραμμα προσπαθεί να συγκεράσει την ταχύτητα των καιρών με την αντοχή των πολλών και να πάει τον τόπο και τους πολίτες μπροστά. Χρειαζόμαστε τη συναίνεση του κόσμου και επομένως πολλή δουλειά. Χρειαζόμαστε την ανατροπή δικών μας κακών νοοτροπιών. Χρειαζόμαστε λέξεις και πρόσωπα. Τις λέξεις που μας έκλεψε η Νέα Δημοκρατία ή που τις αφήσαμε να τις κλέψουν, για να φτιάξει το κεντρώο προσωπείο της.
Η «εντιμότητα», η «διαφάνεια», η «αξιοπιστία», η «αξιοκρατία», η «ανανέωση», η «σεμνότητα» και η «ταπεινότητα». Σήμερα που οι μάσκες έχουν πέσει, οι λέξεις μένουν χωρίς περιεχόμενο. Είναι πια δική μας η πρόκληση και το χρέος ν' ανταποκριθούμε. Οι λέξεις αυτές να γίνουν η σημαία μας μαζί με την ποιότητα, τη συμμετοχή, τη διαβούλευση, την εμπιστοσύνη, την ισότητα, την αλληλεγγύη.

Τη σημαία αυτή τώρα αλλά και μετά, στην κυβέρνηση, να τη σηκώσουν πρόσωπα που έχουν υπηρετήσει τις λέξεις αυτές με τη ζωή τους. Ο Πρόεδρός μας, ο Γιώργος Παπανδρέου, έδωσε χθες το σύνθημα. Ας τον ακολουθήσουμε.

Αξίζει όμως κι εμείς οι απλοί πολίτες να στείλουμε ένα μήνυμα από δω προς τη νομενκλατούρα την τωρινή και την επερχόμενη του κόμματός μας, προς το πολιτικό προσωπικό που συμμετέχει στα διεθνή φόρα. Εκεί που χαράζεται η πολιτική του μέλλοντος και ορίζεται εν πολλοίς το πολιτικά εφικτό. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα, στους πολιτικούς σχηματισμούς και στις ελιτίστικες λέσχες.
Σύντροφοι που διαπραγματεύεστε τη ζωή μας, την εργασία μας, αντισταθείτε και εκεί. Μη διαπραγματεύεστε με τους δυνατούς ως υποτελείς. Σταθείτε ως ίσος προς ίσον. Έτσι, για ν' αναδείξετε τη δύναμη της πολιτικής να διαμορφώνει την κοινωνία του μέλλοντος. Μας ζητάτε να μη φοβόμαστε την παγκοσμιοποίηση. Ε, μη την φοβάστε κι εσείς εκεί που διαπραγματεύεστε!
Τελειώνοντας, θέλω να τονίσω ότι οι καιροί είναι αρκετά δεξιοί, δε χρειάζεται να τους κυβερνούν και Δεξιοί. Φτάνει πια!

Η Δευτέρα να είναι «μια άλλη μέρα» για το ΠΑΣΟΚ στο Ηράκλειο

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Η ΠΑΤΡΙΣ τον Ιούνιο του 2005 πριν τις εκλογικές διαδικασίες για την ανάδειξη των προσώπων που στελέχωσαν τις περιφεριακές οργανώσεις.

Φίσκα το αμάξι
Μη σπρώχνετε φωνάζουν
Συνεχίζοντας να σπρώχνουν
(από το βιβλίο: « 91 ιαπωνικά ποιήματα συν 1» -εκδόσεις Το Ροδακιό)


Ζούμε τη μετακυβερνητική περίοδο του ΠΑΣΟΚ με όλα τα προβλεπόμενα και τα παραγόμενα φαινόμενα. Η πρόθεση, ανά, βρίσκεται στο απόγειό της χρήσης της. Αναγέννηση, ανανέωση, ανασυγκρότηση, αναλύσεις και αναθέματα στην πρώτη γραμμή.
Η έγκαιρη αλλαγή της ηγεσίας λειτούργησε θετικά, τουλάχιστον ως προς τη συνοχή του χώρου και η ηπιότητα των χειρισμών του Γ. Παπανδρέου απέτρεψε , εν πολλοίς, πολιτικούς «αποκεφαλισμούς» , τη δημιουργία εξιλαστήριων θυμάτων και άλλα παρόμοια διχαστικά φαινόμενα.

Τα αίτια και οι ευθύνες που οδήγησαν στην ήττα αλλά και η διαχείριση της επόμενης μέρας τέθηκαν σε έναν ευρύ και παρατεταμένο διάλογο που οδήγησε το όλον ΠΑΣΟΚ στο συνέδριο της συναίνεσης . Το μήνυμα του συνεδρίου ήταν η ενότητα . Όσο κι αν φαίνεται απλό, δεν ήταν καθόλου, για ένα κόμμα που έχασε τις εκλογές μέσα σ΄ ένα αρρωστημένο περιβάλλον σκανδαλολογίας και αλαζονείας της εξουσίας.
Όλο αυτόν τον καιρό, δόθηκε και δίδεται ο χρόνος να συζητηθούν κατεστημένες νοοτροπίες και πρακτικές που αλλοίωσαν τη φυσιογνωμία του χώρου και τον απέκοψαν από την κοινωνική του βάση .

Δόθηκε και δίδεται χρόνος και χώρος για την ανασύνθεση του ανθρώπινου δυναμικού και του εμπλουτισμού του ΠΑΣΟΚ με νέο αίμα και νέες αντιλήψεις που βρίσκονται σε αντιστοιχία και αντικατοπτρίζουν ,την εποχή και την κοινωνία μας.
Οι εκλογικές διαδικασίες που εξελίσσονται αυτόν τον καιρό σ΄ όλη την Ελλάδα δημιουργούν τις προϋποθέσεις .Είναι ένας αργός τρόπος για να αλλάξουν νοοτροπίες και τα αποτελέσματά τους δεν είναι πάντα αντάξια των προσδοκιών της κορυφής ή της βάσης . Είναι όμως ο πιο δημοκρατικός τρόπος . Ίσως κι ο πιο ανθεκτικός στο χρόνο.

Εδώ και τώρα, λοιπόν, στις εκλογικές διαδικασίες που έπονται του συνεδρίου πέφτει το βάρος της νοηματοδότησης όλων αυτών των λέξεων που προαναφέρθηκαν και των άλλων που επιστρατεύθηκαν για να ορίσουν το προφίλ του μετακυβερνητικού ΠΑΣΟΚ Ανανέωση, ανασυγκρότηση , αναδιάταξη , συμμετοχική δημοκρατία , διαδικασίες δημόσιας διαβούλευσης, τοπικά δημοψηφίσματα, ανοικτό κόμμα.
Eδώ και τώρα , ο καθένας και η καθεμία, που δηλώνει μέλος ή φίλος του ΠΑΣΟΚ , να αναλάβει την ευθύνη που του ή της αναλογεί και να συμμετέχει στις διαδικασίες .

Ειδικά στο τοπικό ΠΑΣΟΚ , αυτές οι δυο λέξεις «εκλογικές διαδικασίες» όπως προκύπτει από το δημόσιο διάλογο που έχει αναπτυχθεί , έχουν αναχθεί σε λέξεις φετίχ.
Έτσι όλο το στοίχημα στη «μικρή μας πόλη» ( βλέπε ν. Ηρακλείου) για το αύριο του ΠΑΣΟΚ φαίνεται να είναι το αν θα γίνουν ή όχι αξιόπιστες εκλογικές διαδικασίες. Η τραυματική εμπειρία του παρελθόντος έχει αφήσει ανεξίτηλα σημάδια .
Η ανανέωση, η ανασυγκρότηση, κυρίως όμως, η αλλαγή νοοτροπίας στηρίζεται κατευθείαν και μόνον στη διαφάνεια και στην εγκυρότητα των εκλογικών διαδικασιών . Αν διασφαλισθεί δηλαδή το αυτονόητο στη δημοκρατία: Να εκλεγούν εκείνοι που θα ψηφίσουν οι ψηφοφόροι .

Έλεος, εν ΠΑΣΟΚ αδελφοί, όλων των βαθμίδων . Ο πήχυς είναι επικίνδυνα χαμηλά. Αν δεν τολμήσουμε το ελάχιστο άλμα που απαιτείται για να τον υπερπηδήσουμε τότε κινδυνεύουμε να χτυπήσουμε το κεφάλι μας στον πήχυ. Δεν χωράμε να περάσουμε από κάτω. Πιο χαμηλά δε γίνεται .

Καλούμαστε επομένως, όλοι, να μιλήσουμε και να ψηφίσουμε πολιτικά. Καλούνται οι υποψήφιοι, να συγκρατήσουν το πάθος, της πάση θυσία, προσωπικής νίκης και να προτάξουν την αξιοπιστία και την αξιοπρέπεια του χώρου που μας συνέχει . Διαφορετικά διακυβεύονται πολλά . Από την προσωπική μας αξιοπιστία μέχρι το δημοκρατικό μας πολίτευμα.
Ας μην χάσουμε το στοίχημα .

Εμείς τα απλά μέλη , τα κουκιά , όπως μας ειρωνεύονται οι, κατά καιρούς, βαθμοφόροι, απαιτούμε, τη Δευτέρα , το ΠΑΣΟΚ στο νομό Ηρακλείου να γυρίσει οριστικά σελίδα και να κοιτάξει κατάματα το μέλλον . Όποιοι τολμήσουν από τη Δευτέρα και μετά να συντηρήσουν το αρρωστημένο κλίμα, ανεξάρτητα από προθέσεις , αξίζουν την απαξίωση .
Όποιοι κι αν προκύψουν έχουν χρέος να δράσουν για να ενώσουν .
Οι εκλογές αυτές κλείνουν οριστικά μια εποχή.
Το ΄χει ανάγκη η εποχή κι η κοινωνία , η Δευτέρα να είναι «μια άλλη μέρα» για το ΠΑΣΟΚ .


Υ.Γ. Συμμετέχω σε μια από τις εφορευτικές επιτροπές που θα αναλάβουν την ευθύνη να περιφρουρήσουν την αντικειμενικότητα των εκλογών της προσεχούς Κυριακής.
Το Σάββατο , η Κεντρική Εφορευτική Επιτροπή , στην οποία εκλέχτηκαν καταξιωμένα στελέχη του τοπικού ΠΑΣΟΚ, θα ενημερώσει για τις διαδικασίες όλα τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών .
Απ΄ αυτή τη συνάντηση περιμένω να βρεθεί ο κοινός εκείνος παρανομαστής που θα εγγυάται την αντικειμενικότητα των διαδικασιών αλλά και την προσωπική αξιοπρέπεια εκείνων που συμμετέχουν στις εφορευτικές.( το αυτονόητο δηλαδή ,που δυστυχώς έχουμε χάσει) Εκεί πρέπει να δοθεί ο όρκος τιμής απ΄ όλες τις πλευρές προκειμένου η διαδικασία να είναι τέτοια που δεν θα αφήνει το παραμικρό περιθώριο αμφισβήτησης την επομένη.
Η καχυποψία μας έχει αρκετά οξειδώσει . Ας τη μονώσουμε.

Ομιλία στο περιφερειακό συνέδριο του ΠΑΣΟΚ

Ηράκλειο, Μάιος του 2005

“Xρή λέγειν τα καίρια”. Είναι ανάγκη να πούμε τα αναγκαία και επίκαιρα. Να δούμε κατάφατσα την πραγματικότητα και να προβλέψουμε τα επερχόμενα .
Αρκετά τώρα και 16 μήνες την κλάψαμε την κυβέρνηση .
Η ζωή σήμερα μας τραβά από το μανίκι.
Όσο εμείς κλαίμε και αναμασούμε τα λόγια που χάσαμε , τα έργα και τους θεσμούς που δημιουργήσαμε οι άλλοι δεν κάθονται με σταυρωμένα χέρια.
Επανιδρύουν τον κόσμο και διαμορφώνουν το περιβάλλον που τους βολεύει.
Ο κόσμος τους όμως αφορά στους λίγους και δυνατούς και περιλαμβάνει με όρους ήττας τους πολλούς.

Πώς όμως θα αντισταθούμε στα επερχόμενα, σ΄ αυτά που ήδη είναι εδώ και που στρώσαμε κι εμείς το χαλάκι για να περάσουν. Με ποιες πολιτικές θα διασφαλίσουμε εργασία , πως θα ξαναχτίσουμε τις εργασιακές σχέσεις , πως θα εγγυηθούμε το ασφαλιστικό ; Πώς θα δημιουργήσουμε λεωφόρους προσβασιμότητας στους πολλούς στην Παιδεία με το Π κεφαλαίο και στην Υγεία. Θα υπάρχει στη νέα εποχή και τι θα περιλαμβάνει ο περιβόητος κοινωνικός μισθός που μας ανάθρεψε εμάς τις δεκαεξάρες και τους δεκαεξάρηδες της 3ης του Σεπτέμβρη του 1974;

Θέλει φίλοι και φίλες δουλειά πολύ και ανθρώπους .
Δύσκολοι οι καιροί για καλομαθημένους πρίγκιπες όπως εμείς. Εμείς που κληρονομήσαμε μια στέρεη Ελλάδα, με σταθερό πολίτευμα με σταθερό προσανατολισμό και κοινωνικές κατακτήσεις, ένα παλιό πετρόκτιστο που έχτισαν με αίμα οι γενιές το 40 και του 114 και ανεπαισθήτως βρεθήκαμε στο δρόμο.
Σήμερα προσπαθούμε να διασώσουμε τα ασημικά της οικογένειας , τη δημόσια Παιδεία, τη Δημόσια Υγεία, το δικαίωμα στην εργασία και στην ασφάλεια.

Ποια θα είναι η δική μας πρόταση πώς θα τη διαμορφώσουμε και με ποιους: Έχουμε ευθύνη να δώσουμε απαντήσεις που θα στερεώνουν το μέλλον.
Είναι ανάγκη να είμαστε όλοι μαζί και να φέρουμε κι άλλους . Είναι ανάγκη όμως και κάποιοι που χρόνια τώρα συμμετείχαν από θέσεις ευθύνης να λογοδοτήσουν , να κριθούν , να αξιολογηθούν και μάλιστα όχι μόνον για το τι έκαναν αλλά και τι μπορούν να κάνουν στη νέα εποχή.
Σήμερα το ΠΑΣΟΚ άνοιξε τις πόρτες του ακριβώς για να έλθουν νέοι , όχι μόνον στην ηλικία, για να πολλαπλασιάσει τις επιλογές και να βελτιώσει έτσι την ποιότητά τους. Το αποτέλεσμα δεν είναι απογοητευτικό , δεν είναι όμως και το αναμενόμενο. Έτσι εκ των ενόντων προχωρούμε. Έχουμε συνειδητοποιήσει όμως, ότι το ΠΑΣΟΚ, η βάση του δηλαδή , δε χρωστάει σε κανέναν . Να είμαστε λοιπόν πιο δύστροποι, πιο διστακτικοί και δύσκολοι στον τρόπο που δίδουμε την ψήφο μας.
Με τα Περιφερειακά συνέδρια κλείνει η επώδυνη μετακυβερνητική περίοδοςτου ΠΑΣΟΚ. Από αύριο θα πορευόμαστε με τα δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί και θα ολοκληρωθούν σήμερα . Μετά από την απομάκρυνση από την κάλπη ουδέν λάθος αναγνωρίζεται. Καλοί κακοί , επαρκείς ή ανεπαρκείς πολιτικά καλοδεχούμενοι εκείνοι που θα εκλεγούν. Από την πρώτη μέρα που θα αναλάβουν δουλειά να αξιολογούνται αυστηρά για το έργο τους, για τον τρόπο που το παράγουν αυτό το έργο και να κρίνονται από το αποτέλεσμα
Η συνεχής και καλόπιστη αμφισβήτηση είναι υγεία σ΄ ένα πολιτικό χώρο. Προϋποθέτει όμως την παρουσία μας, τη συμμετοχή μας και ξεκάθαρο πλαίσιο αρχών και πολιτικού πολιτισμού μέσα στο οποίο θα ενεργούμε και βάσει του οποίου θα κρίνουμε και θα κρινόμαστε.
Δεν είναι δύσκολο .Το συνέδριο ήδη έχει θέσει το πλαίσιο αυτό και καλεί σι ανατροπές.
Λίγο αν δούμε πέρα από τη μύτη μας θα συναντήσουμε τους πολλούς άλλους .

Μιλάμε κι αναρωτιόμαστε ποιοι είμαστε και που πάει το υπερωκεάνιο του ΠΑΣΟΚ που σήμερα εκτείνεται από τον Ανδριανόπουλο ως τον Ανδρουλάκη. Είμαστε αριστεροί , είμαστε κεντροαριστεροί, είμαστε σοσιαλιστές , σοσιαλδημοκράτες , νεοαστοί; Ας το ορίσουμε όπως θέλουν οι πολλοί.( Εξ άλλου έτσι ορίζεται το σωστό στη Δημοκρατία.) . Όπωσδήποτε όμως το δεξιό του σύνορο το ξέρουμε. Είναι ο κόσμος της φοβικότητας , της ανασφάλειας, της κατάχρησης της δύναμης , ο κόσμος των κραταιών και συμπαγών ενστίκτων.

Εμείς διαλέξαμε το μετέωρο πολιτικά, χώρο. Το χώρο της συναισθηματικής νοημοσύνης , της απλοχεριάς και της απλοχωριάς για το συνάνθρωπο.
Δε μας πάει επομένως το μικρόψυχο και μίζερο Κι ας νικά. Η κοινωνία προσδοκεί από μας το γενναίο, το μεγάλο, το αισιόδοξο, το ανθρώπινο. Προσδοκεί το όνειρο. Να αναλάβουμε τις ευθύνες μας από αύριο
Για να ξεκινήσει μια άλλη μέρα για το ΠΑΣΟΚ και την κοινωνία.

Για να κάνουμε «άλμα πιο γρήγορο από τη φθορά» όπως λέει ο Οδυσσέας Ελύτης.

Μικρές κι ανθρώπινες Υακίνθειες απώλειες

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Η ΠΑΤΡΙΣ" τον Ιούλιο του 2006

Στον άγνωστο κακότροπο μπαμπά με την ψαρή «αλογοουρά»
που μπέρδεψε το θέατρο του Υακίνθου με τον καναπέ του.

Κίνησα κι εγώ για τον Ψηλορείτη για να συμμετέχω στο παραμύθι του Λουδοβίκου. ΄Ένα παραμύθι με γεύσεις και αρώματα , αιώνων τόσων, όσο περίπου και το βουνό που το φιλοξενεί.

Αφορμή ήταν η συναυλία με δυο καλές φωνές του ελληνικού τραγουδιού στο νεότευκτο θεατράκι και αιτία η ανάγκη της ψυχής για το διαφορετικό , το μεγαλειώδες απλό , που μπορεί να προσφέρει το σκηνοθετημένο νυχτοπερπάτημα στο βουνό.
Πλήρωσαν πολλοί εισιτήριο εκείνο το βράδυ για να ανοίξουν χαραμάδα , παράθυρο ή πύλη , κατά τα όπλα του ο καθείς , στον παράδεισό του.

Ο κοινός προορισμός , παρά τις τόσες διαφορετικές αφετηρίες γεωγραφικές, κοινωνικές , πνευματικές και οικονομικές , όλων των παρόντων, δημιουργεί , έτσι μου φαίνεται τουλάχιστον κι έτσι μ΄ αρέσει να το νιώθω, μια προσωρινή , δίωρη έστω , ανθρώπινη σχέση . Μια συγγένεια .

Δε γνωρίζεσαι με το διπλανό σου αλλά έχεις τη διάθεση να του χαμογελάσεις και να μοιραστείς μαζί του το, γύρω και πάνω στη σκηνή, γεγονός.
Να αναπνεύσεις μαζί του, την αρχέγονη αστρική σκόνη της τέχνης του μύθου , αόρατη μα πανταχού παρούσα , που φαίνεται πως στα «υψηλά» πυκνώνει και συμπληρώνει αλλιώς την απουσία οξυγόνου.

Ένας στοιχειώδης εξοπλισμός για να συμβούν όλα αυτά είναι αναγκαίος . Στο δισάκι που παίρνεις ανεβαίνοντας, χώνεις , εκτός από το ζακετάκι για τη δροσιά του βουνού, λίγο περπάτημα από εκεί που θα αφήσεις το αυτοκίνητο, αρκετή σκόνη από το χωματόδρομο, ορθοστασία , το άβολο κάθισμα στην πέτρα , όσο στρίμωγμα σηκώνει η συνεύρεση πολλών σε ένα μικρό χώρο και βέβαια, το πιο βασικό, το νερό στο κρασί σου για να συνυπάρξεις με τον άγνωστο συγγενή σου .

Καλά εξοπλισμένη και με το εισιτήριο στην τσέπη πήγα να καθίσω κατάχαμα , όπου νόμισα πως υπήρχε κενό στο ασφυκτικά γεμάτο θέατρο. Υπολόγισα λάθος και βρέθηκα να εξασκούμαι στο βαθύ κάθισμα , μπροστά από μια μισοάδεια θέση στην κερκίδα αφού το υπόλοιπό της το γέμιζε ένα παιδί .
Η ελπίδα μου ότι θα μετακινούνταν δέκα πόντους οι γονείς του παιδιού για να καθίσω μαθαίνοντάς του έτσι να σέβεται το συνάνθρωπο, αποδείχτηκε φρούδα και αναχρονιστική. Όσο για το συγγενολόι που αράδιαζα πριν, μάλλον πήρα φόρα από την ανάβαση στο βουνό και συνέχισα στους αιθέρες με τη συνεπαγόμενη πτώση .

Οι γονείς , αντί για δισάκι είχαν πάρει μαζί τους μια καλά τακτοποιημένη και γεμάτη με τη βολή τους βαλίτσα, μαζί με τον καναπέ του σπιτιού τους. Όχι μόνον δεν μετακινήθηκαν, απαγόρευσαν στο παιδί τους να μετακινηθεί και μου έκαναν παρατήρηση που διάλεξα να χρησιμοποιήσω το «βολικό» βαθύ κάθισμα μπροστά από το παιδί τους. Τόση συγγένεια. Τόση ευαισθησία τους έφερε εκεί πάνω.

Στην πρώτη τους παρατήρηση, τους υπενθύμισα ευγενικά ότι έχουμε τα ίδια δικαιώματα αφού έχουμε πληρώσει το ίδιο εισιτήριο . Στη δεύτερη , σεβάστηκα το χώρο , πήρα το δισάκι μου , κι ανέβηκα στην επόμενη κερκίδα όπου δυο άνθρωποι έκαναν τόπο για να καθίσω , κατανοώντας τη δύσκολη θέση μου. .

Εκεί προσπαθώντας πια, να πιάσω ξανά το νήμα της βραδιάς και ν΄ απολαύσω τις μουσικές του παραδείσου που ένωναν
βουνό και ουρανό, άφησα το βλέμμα και τη σκέψη μου να ασχοληθεί με τον απαιτητικό συνάνθρωπο, τον μπαμπά των παρατηρήσεων.

Ψαρό μακρύ μαλλί δεμένο αλογοουρά,( κοινώς κοτσίδα) τζην και γυαλάκια στρογγυλά. Σύμβολα, αγώνα και κοινωνικών διεκδικήσεων ανθρωπιστικού περιεχομένου, υποθέτω, ή, μιας προσπάθειας να δηλώσει style μιας εκλεπτυσμένης ζωής, ξαναϋποθέτω, ανθρωποκεντρικής . Τι κενή περιεχομένου εμφάνιση!

Πριν μερικά χρόνια το μακρύ μαλλί και η «αλογοουρά» συνδυάζονταν με ένα σακίδιο που οδηγούσε μέσα από τα μονοπάτια της αγάπης κοντά στο συνάνθρωπο. Προχθές το βράδυ, ο μακρυμάλλης σαραντάρης ανέδειξε , ως ιδιότητα, το πρώτο συνθετικό της «αλογοουράς» και ταυτίστηκε το μακρύ μαλλί , με τον εγωισμό και την ιδιώτευση που δεν ανέχεται τον άλλο δίπλα αλλά βάζει σύνορα ακόμα και στην πέτρα του βουνού.
Να ΄ναι σημείο των καιρών, αναρωτήθηκα. Παράπλευρες απώλειες μιας αναδυόμενης κοινωνίας ιδιωτών;
Μάλλον σημείο των ανθρώπων κατέληξα επειδή δεν ήθελα να αδικήσω εκείνους που έδωσαν από τον τόπο τους για να καθίσω . Κι ας ήταν άνθρωποι με συνηθισμένη εμφάνιση που δε φώναζαν τη διαφορετικότητά τους και ακολουθούσαν τα κοινά πρότυπα της αισθητικής της ανθρωπιάς .

Λένε πως η αισθητική ορίζει την ηθική μας. Εκείνο το βράδυ στα Υακίνθεια εκτέθηκε αν δεν απωλέσθη η ηθική της κοτσίδας και τσαλακώθηκε η πεποίθησή μου ότι «η τέχνη , ο έρωτας και ο αθλητισμός ενώνει»
Να ΄ναι σύμπτωση που όταν τα σκεφτόμουν το ρολόι έδειχνε μεσάνυκτα και κάτι;
Βαθιά νύχτα…. Για, παραφουσκωμένους κενού, στυλίστες της ζωής.
Ψιλά γράμματα, θα μου πείτε. Πρέπει να τα διαβάζουμε όμως .

ΥΓ. Κατά τα άλλα αξίζουν συγχαρητήρια στο Λουδοβίκο που με επαγγελματικό τρόπο υπηρετεί το μύθο του και σμιλεύει τον ερασιτεχνισμό μας.

‘Αφες αυτοίς…

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Η ΠΑΤΡΙΣ" με αφορμή τη δημόσια διαφωνία Πατριαρχείου και Ελλαδικής Εκκλησίας για τις Νέες χώρες.


Διαφωνίες στην Εκκλησία , πόλεμος αν-ίερος .Ο Αθηνών κατά του Πατριάρχη και αντιστρόφως.

Δε γνωρίζω τα κανονιστικά της Εκκλησίας αλλά από ότι μας έχουν δώσει να καταλάβουμε οι ιεροί πατέρες δεν έχει και πολλή σημασία ούτε για τους ίδιους . Πάλι έμπλεξαν οι κανόνες που συνήθως υπάρχουν για να διευθετούν διαφωνίες και να ξεπερνούν την αδυναμία του ανθρώπου να ελέγξει τη δύναμή του.

Έτσι, για άλλη μια φορά, η λύση της διαφωνίας επαφίεται στην προσωπικότητα των διαφωνούντων, του Αρχιεπισκόπου από τη μια και του Πατριάρχη από την άλλη. Ανήμπορες να βοηθήσουν έχουν αποδειχτεί και οι πέριξ τους ιεραρχίες.



Για άλλη μια φορά θεατές στο ντέρμπυ εικονοκλάστες –εικονολάτρες με ιππόδρομο την τηλεόραση.

Έτσι το ερώτημα που μου υποβάλλεται από την AGP, είναι, ποιος θέλω να νικήσει. Το ποιος έχει δίκιο απορρίπτεται ως ερώτηση αφού είναι αδύνατο να απαντηθεί . Το θυμικό ενεργοποιείται από τα ΜΜΕ αλλά και από τους ίδιους τους πατέρες.

Σε δεύτερη μοίρα έρχεται το τι σημαίνει για την Ελλάδα, για την Ορθοδοξία και εν τέλει για μένα ,τον τελικό καταναλωτή όλων αυτών, η νίκη του ενός ή η επικράτηση του άλλου.



Ποια φατρία να στηρίξω; Ιδού η απορία. Το ισχνό από εκκλησίασμα, απομονωμένο γεωγραφικά αλλά ισχυρό στη συνείδηση των ελλήνων, για την πολύχρονη και πολύπαθη ιστορία που κουβαλά Φανάρι και τον Πατριάρχη; Ή τη δυνατή και πλούσια Εκκλησία της Ελλάδος με τον Αρχιεπίσκοπό της που όμως τις τελευταίες δεκαετίες όπως και σήμερα, στη συνείδηση του έλληνα, έχει ταυτισθεί με τη διαχείριση της εξουσίας της με κοσμικό τρόπο, σε βαθμό που σε πολλές περιπτώσεις προσβάλλει το θρησκευτικό συναίσθημα των πιστών;



Τα πρόσωπα πρωταγωνιστούν.

Με πολλή προσπάθεια πια καταφέρνω να διακρίνω πίσω από τα πρόσωπά τους αυτό που πραγματικά εκπροσωπούν, είναι υπεύθυνοι να το διαφυλάττουν και συγχρόνως είναι αυτό που με δένει και με εμπλέκει σ΄αυτή την ιστορία: την Ορθοδοξία κι ότι αυτή πρεσβεύει για κάθε χριστιανό ξεχωριστά αλλά και για τον ελληνισμό γενικά. Είναι σε δεύτερο πλάνο γιατί, ως φαίνεται, είναι αυτό που τους ενώνει και σ΄ αυτή τη φάση, δεν ξέρω γιατί, αλλά προτιμούν αυτά που τους χωρίζουν. Προφανώς για να μπορούμε να τους διακρίνουμε κι όχι να τους ταυτίζουμε .

Τη διάκριση μοιάζει να επιθυμούν κι όχι με την κοινωνία αλλά δια της ακοινωνησίας. Παρ’ όλα αυτά εξακολουθώ να παίζω στο παιχνίδι από την πλευρά του θεατή.





Παρακολουθώ τους ιεράρχες σε πρωινή εκπομπή να «συζητούν» την πίστη τους και τον Πατριάρχη στις ειδήσεις να πολιτεύεται με απειλές. Απελθέτω απ’ εμού το ποτήριον ετούτο συλλαμβάνω τον εαυτό μου να σκέφτεται.

Κι αμέσως έρχεται στο νου μου η εικόνα της Πόλης και του Φαναριού έτσι όπως είχα την τύχη να τη ζήσω δυο φορές πρόσφατα .Τη μια, σ’ ένα πραγματικό ταξίδι μου και την άλλη σ’ ένα φανταστικά φανταστικό βλέποντας την ταινία «Πολίτικη κουζίνα»





Είμαι με το Πατριαρχείο ! Όχι από μεγαλοϊδεατισμό , επανειλημμένα τον έχουμε εξάλλου πληρώσει, αλλά γιατί υπάρχει στην Πόλη που ενώνει δυο κόσμους , έχει υποφέρει από δυο κόσμους , αλλά τους αντιμετωπίζει σαν παιδιά της . Είμαι με το Πατριαρχείο γιατί ο εγωισμός του δοκιμάζεται καθημερινά από την τούρκικη σημαία στον ιστό του και τη διαφορετική θρησκεία στο πλευρό του. Είμαι με το Πατριαρχείο γιατί το Μπλε τζαμί είναι δίπλα στην Αγιά Σοφιά και δείχνουν οι τρούλοι και οι μιναρέδες πως μπορούν να ταιριάξουν αν το θελήσουν οι κραταιοί. Είμαι με το Πατριαρχείο γιατί είναι το προκεχωρημένο φυλάκιο και μάρτυρας της συνύπαρξής μας με τους γείτονες, γιατί φύσει πνευματική και θέσει γεωγραφική είναι ανοικτό στον κόσμο, στη διαφορετικότητα, στην καταλλαγή και προπαγανδίζει την οικουμενικότητα.

Είμαι με το Πατριαρχείο γιατί θέλω να είναι εκεί όταν θα μεγαλώσουν τα παιδιά μου για να μπορώ να τους δείξω αυτά που τους μαθαίνουμε για την ελληνική συνείδηση, τον ελληνικό πολιτισμό, για την εθνική διχόνοια, για την αλαζονεία, για τις ήττες και τις νίκες μας και να τα νιώσουν όπως τα ένιωσα κι εγώ περνώντας από την Πόλη. Είναι η μοίρα μας κι η ιστορία μας που κατοικεί εκεί. Ας τη ζήσουν κι οι επόμενοι.

Κι είναι το Πατριαρχείο ο θεματοφύλακας . Ας του συγχωρεθούν οι αδυναμίες του.

Ματιές Στις γειτονιές του Ηρακλείου.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Η ΤΟΛΜΗ
href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi27syWJ96DmkbrTl6OsAkpXCmgvBGYrcGQ9-C0cbd1OCQMZAJGrkSEFJ6aSQx7KB1J91obcjR_cFstxXraWaHWuOjC-KBZ3ZrgK8pQxxUdfNNimhuU4pI_KRnPDcIIVXNiC9xCGyXFcXUp/s1600-h/P4230185.JPG">

Περπατώντας στη γειτονιά των….ερειπίων

Κυριακή πρωί . Βγαίνω για εφημερίδα. Αριστερά μου εκτείνεται το κατεδαφισμένο Ξενία και η υπό κατασκευήν Ηλεκτρική ,δεξιά μου, ο σιδερο..δέσμιος Άγιος Πέτρος και η Καστέλα.


Η λατρεία μου στη θάλασσα μ’ έφερε ως εδώ- στην παραλιακή λεωφόρο- όπου μένω από τότε που ήλθα στο Ηράκλειο. Έμαθα έτσι να ισορροπώ ανάμεσα « στον κόσμο» που η θάλασσα κι ο Κούλε ορίζουν από τη μια και στο «χάος» των ερειπίων που ολοένα αυξάνουν από την άλλη.

Συμφιλιωμένη με την εικόνα, καλημερίζω τις διαφημιστικές πινακίδες που κρύβουν την αλάνα του Ξενία και τον «under reconstruction” Άγιο Πέτρο και περνώ απέναντι στο Μπεντενάκι. Θέλω να νιώθω το θαλασσινό αέρα, να βλέπω τα χρώματα της ανατολής να λούζουν τον Κούλε και να καλοτυχίζω τον εαυτό μου για την πολυτέλεια αυτής της εικόνας, ενώ θα περπατώ για το κοντινό ψιλικατζίδικο.
Ο Κούλε πάμφωτος αντιστέκεται στην επίθεση των κυμάτων . Αλήθεια , έχουμε σκεφθεί ποτέ αν και πόσο επιδρά αυτή η εικόνα στο υποσυνείδητο, στη συλλογική δυναμική και συμπεριφορά της πόλης;

Αν όντως μεταφέρεται αυτή η εικόνα καλλιεργώντας στάσεις και αντιστάσεις στους πολίτες, τότε, θα πρέπει να ανησυχεί η πόλη που, τα θεμέλιά του παρουσιάζουν επικίνδυνες για τη στατικότητά του σπηλαιώσεις, κι όχι, μόνον γιατί θα εκλείψει το αξιοθέατο και θα πουλάμε λιγότερα σουβλάκια στο μέλλον…Γρήγορες σκέψεις με φόντο τα χρώματα της ανατολής και το απέραντο μπλε της θάλασσας.

Είμαι ήδη στην πλατεία των δεκαοκτώ Άγγλων . Δεξιά μου το τρίγωνο ..άνευ χαρακτηρισμού . Πώς μπορώ αλήθεια να χαρακτηρίσω τη συμβολή της παραλιακής με την πάλαι ποτέ ένδοξον « οδό της Πλάνης» , την οδό της 25ης Αυγούστου. Πάνω στα νεώρια οι σύγχρονοι επιβήτορες της Ιστορίας . Οι ταβέρνες. Ο σύγχρονος Κούλε της αισθητικής μας προκαλεί τον απέναντι της Ιστορίας. Τι να πω κι εγώ η αθεράπευτα αισιόδοξη περιπατητής της πόλης μας. Συνεχίζω απλά να πορεύομαι.

Από την κατηφόρα της παραλιακής με το παλιό λιμάνι αριστερά αναδεικνύεται το ύψος της «εική και ως έτυχε» πρώτης γραμμής της πόλης , οι πολυκατοικίες, δηλαδή και τα θεμέλιά τους στα…νεώρια. Τι μέτωπο αλήθεια!
Ξεπερνώ γρήγορα την αποκρουστική περίφραξη των υπό συντήρηση νεωρίων και αποφασίζω να κρύψω το παρόν. Εισέρχομαι στη στοά των ανατολικών νεωρίων περπατώντας σε άλλο χρόνο. Μπροστά μου η καμάρα γεμίζει από τη θέα των πρώτων ορόφων του ανακαινισμένου Μεγάρου Φυτάκη.
Φως στο τούνελ στην κυριολεξία.
Αντικρύζοντας το νέο στολίδι της πόλης - η αλήθεια είναι ότι το περίμενα εντυπωσιακότερο-βάζω τέλος καλό στη βόλτα.

Κατευθύνομαι επιτέλους στο ψιλικατζίδικο για εφημερίδα με τη σκέψη ότι ναι, όλα μπορούν να γίνουν καλά ακόμη και στο Ηράκλειο κι ας με απειλεί, από τα όρια της γειτονιάς μου, το κουφάρι της βασιλικής του Αγ. Πέτρου. Το ερείπιο –σηματωρός πώς οι σύγχρονοι, άρχοντες , επιστήμονες και πολίτες αντιμετωπίζουμε την πολιτιστική μας παράδοση: Με ένα διαρκές «υπό ανακατασκευήν» πασπαλισμένο με καλές προθέσεις.

Ας κρατήσουν οι… γιορτές

Οκτώβριος 2005


Πολύς λόγος γίνεται τα τελευταία χρόνια για τις παρελάσεις και την αναγκαιότητά τους.Μάλιστα η σχετική δημόσια συζήτηση κλιμακώνεται τις παραμονές κάθε εθνικής γιορτής με τους υπέρμαχους της μιας και της άλλης άποψης να «διασταυρώνουν τα ξίφη τους» στα ΜΜΕ.

Κατάλοιπο απολυταρχικών καθεστώτων και ναζιστικής νοοτροπίας θεωρούν την παρέλαση οι μεν και τονίζουν ότι πρόκειται για αναχρονιστικό θεσμό που υποθάλπει εθνικιστικές νοοτροπίες σ΄ένα πολυπολιτισμικό περιβάλλον στο οποίο δεν υπάρχουν σύνορα και διαχωριστικές γραμμές.

Ημέρα απόδοσης φόρου τιμής σε όσους «κράτησαν την.. Ελλάδα ως εδώ», τόνωσης της εθνικής μας ταυτότητας και καλλιέργειας της συλλογικής μας αντίστασης στην πολυπολιτισμική λαίλαπα και στην ισοπέδωση, για τους άλλους .

Οι δυο όψεις του ίδιου νομίσματος που όμως δεν καταργούν αλλά απλά ορίζουν το νόμισμα που βρίσκεται ανάμεσα.Ανάμεσα σ΄ αυτούς τους δυο πόλους , μου φαίνεται κι εμένα πως βρίσκεται, αν όχι η αλήθεια, οπωσδήποτε η πραγματικότητα.

Ως καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής , η πολύχρονη εμπειρία μου με έμαθε να βλέπω την παρέλαση με τα μάτια του κόσμου που την παρακολουθεί. Εκείνο που φέρνει τους ανθρώπους εκεί, διαισθάνομαι ότι δεν είναι τόσο το ιστορικό γεγονός του εθνικού αγώνα όσο, το κοινωνικό γεγονός της γιορτής . Για να γιορτάσει το παρόν κατεβαίνει ο κόσμος εκείνη την ημέρα και με βροχή πολλές φορές ,για να καμαρώσει τα παιδιά του ή τα παιδιά των φίλων ή, για να θυμηθεί τα δικά του σχολικά χρόνια που με τον καιρό έχουν πια γίνει μύθος. Ως γιορτή έχει εγγραφεί στο DNA μας .Περίπου όπως συμμετέχουμε στα δρώμενα της Μεγαλοβδομάδας χωρίς ούτε να είμαστε αλλά ούτε και να φοβόμαστε ότι θα γίνουμε φανατικοί χριστιανοί. Και μιλώ για την πλειοψηφία της κοινωνίας κι όχι για τους λίγους που δεν χρειάζονται παρελάσεις ή Μεγάλη Παρασκευή για είναι φανατικοί. Δεν δίνουν όμως αυτοί τον τόνο.

Αντί λοιπόν να αντιμετωπίζουμε με ιδεολογήματα τις μαθητικές παρελάσεις ας τις δούμε ως γιορτές της νεολαίας και των τοπικών κοινωνιών και ως τέτοιες να τις αναδείξουμε.

Ας καταργηθεί επιτέλους το στρατιωτικό βήμα που δεν ταιριάζει στο πνεύμα του σύγχρονου δημοκρατικού σχολείου και της νεολαίας μας.

Ας καταργηθούν τα στρατιωτικά εμβατήρια κι ας αφήσουμε τη νεολαία κάθε σχολείου να περάσει με το δικό της τρόπο και με άλλη μουσική, μακριά από τις υποκριτικές προσομοιώσεις δήθεν πειθαρχημένων και δυνατών συνόλων.

Η παρέλαση των Ολυμπιακών Αγώνων, της μεγάλης αυτής γιορτής της παγκόσμιας νεολαίας μπορεί να είναι ο μπούσουλας.
Δηλαδή πολύχρωμα ,πολύβουα και χαμογελαστά νιάτα να διασχίζουν την πόλη και το παρόν της χώρας μας και να υπογράφουν με το χαιρετισμό τους, τη φαντασία και τον αυθορμητισμό τους το μέλλον της πατρίδας μας.

Υ.Γ. Δε θέλει πολύ . Τόλμη μόνον να ξεπεράσουμε πολύχρονα στερεότυπα, κυρίως εμείς που τα υπηρετούμε.

Ελληνική γλώσσα:Στις επίσημες γλώσσες της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής.

*Δημοσιεύθηκε στις 5-10-2004

Τέλειωσαν οι Ολυμπιακοί αγώνες και αποχαιρετώντας τους, σκέφθηκα να κάνω μια επίσκεψη στο μέλλον τους . Έτσι επισκέφθηκα τον ιστότοπο του Πεκίνου. Της επόμενης διοργανώτριας πόλης. Συνηθισμένη από τον ιστότοπο των Αθηνών περίμενα να ξεναγηθώ στην ελληνική γλώσσα. Τα αγγλικά της αρχικής σελίδας που συνοδεύονταν από τη γνωστή γαλλική σημαιούλα και τα περίεργα κινέζικα με προσγείωσαν στο μέλλον ανώμαλα . Οι επίσημες γλώσσες της Δ.Ο.Ε είναι η Αγγλική και η Γαλλική καθώς και η γλώσσα της διοργανώτριας χώρας! Ελληνικά τέλος!
Δεν νοιώθω μέλος ενός περιούσιου λαού ούτε κι ότι ομιλώ την περιούσια γλώσσα του κόσμου. Όμως η γλώσσα αυτή περιλαμβάνει την περιουσία του Ολυμπιακού κινήματος και επομένως της Διεθνούς Επιτροπής του, αφού αυτή πρώτη ονόμασε τον Αγώνα, την Ολυμπία, το Μαραθώνα, τους Ολυμπιακούς Αγώνες, την Εκεχειρία, το Ευ Αγωνίζεσθαι
Έτσι ως ελάχιστο φόρο τιμής σ΄ ότι παρέδωσε η γλώσσα αυτή στην παγκόσμια κοινότητα, προτείνω, και ελπίζω αρμοδιότεροι να τείνουν ευήκοον ούς, να περιληφθεί η Ελληνική στις επίσημες γλώσσες της Δ.Ο.Ε.
Η επόμενη σύνοδος της Δ.Ο.Ε. που θα γίνει το 2005 παρέχει το χρόνο και την ευκαιρία.Είναι ένας τρόπος η Δ.Ο.Ε να αποδείξει έμπρακτα το «ευχαριστούμε έλληνες» του προέδρου της κ.Ζάγκ Ρόγκ κατά την τελετή λήξης των Ολυμπιακών αγώνων και η διεθνής κοινότητα, «τη συγγνώμη» που απηύθυνε στον ελληνικό λαό μετά την επιτυχημένη διοργάνωση, για την αμφισβήτηση της χώρας μας , το διάστημα πριν την έναρξη των αγώνων.
Είναι ευκαιρία να γιορτασθεί η επιστροφή των Αγώνων στη χώρα μας όχι μόνον από τους έλληνες αλλά και από την παγκόσμια κοινότητα με μια συμβολική και διαχρονική ενέργεια που αναδεικνύει το σεβασμό της στην κοιτίδα τους .
Αποτελεί μια θαυμάσια ευκαιρία για τους έλληνες αθανάτους και την πρόεδρο της Οργανωτικής Επιτροπής να συγκριθούν με τους ομολόγους τους του 1896 που άδραξαν το γεγονός και με τον Ολυμπιακό ύμνο, τον Ολυμπιακό όρκο, την πρωτιά της ελληνικής ομάδας στην παρέλαση των αθλητών , τον Μαραθώνιο δρόμο, την αφή της Ολυμπιακής φλόγας και τη λαμπαδηδρομία αργότερα, σφράγισαν με χρώμα ελληνικό τις ολυμπιακές παραδόσεις Οι αναφορές αυτές που μπορεί να φαντάζουν αυτονόητες, υπήρξαν προϊόντα διαπραγμάτευσης και αναγνώρισης της συμβολής της Ελλάδας στην αναβίωσή των Αγώνων. Κεφαλαιοποίησαν δε, στο διηνεκές, την εθνική εκείνη προσπάθεια, δίδοντάς της παγκόσμιες διαστάσεις αφού αποτελούν πλέον μέρος αναπόσπαστο της παγκόσμιας ολυμπιακής κληρονομιάς.
Πέρα από τα στάδια και την αξιοποίησή τους ας προσπαθήσουν, η πολιτική και η αθλητική ηγεσία του τόπου μας , να κεφαλαιοποιήσουν τη σημερινή γιγάντια προσπάθεια του ελληνικού λαού.
Είναι ευκαιρία να χαρίσουμε στους ολυμπιακούς αγώνες και στο ολυμπιακό κίνημα την πραγματική τους πατρίδα. Την πατρίδα που θα μεταφέρουν μαζί τους όπου κι αν τελούνται. Την Ελληνική γλώσσα.

Μέτρο ή υπεροχή

* Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Η ΠΑΤΡΙΣ όταν ξέσπασε το σκάνδαλο Dopping Κεντέρη-Θάνου την πρώτη μέρα των Ολυμπιακών αγώνων του 2004

To ταχύπλοο «Κώστας Κεντέρης» και το δίδυμό του «Κατερίνα Θάνου» που τέσσερα χρόνια ένωναν το νησί των προσδοκιών μας με τη γη των αξιών του Ολυμπισμού και της συλλογικής καταξίωσης μέσω των μεταλλίων, έπεσαν σε ξέρα .
Προφανώς από κακούς χειρισμούς των καπεταναίων τους (βλέπε επιστημονική ομάδα και αθλητική ηγεσία ) αφού η ξέρα υπήρχε στους χάρτες της πορείας τους και όφειλαν να έχουν προνοήσει.

Τα γεγονότα τα μάθαμε έστω κι αν δεν θέλαμε. Η δύναμη των Μ.Μ.Ε. ξεπερνά πολλές φορές τη βούλησή μας.Οι αθλητές αφού διασύρθηκαν, σύρθηκαν, στο τέλος αποσύρθηκαν για λόγους «εθνικού συμφέροντος» και για «τη δόξα του αθλητισμού».

Η Δ.Ο.Ε. είναι υποχρεωμένη να σώσει τα κειμήλια της εξουσίας της , το ιδεολογικό περίβλημα των αγώνων. Αυτά που αποτελούν την κιβωτό των αγώνων που, τετραετία με τετραετία, γίνεται όλο και πιο ανεκτίμητη, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Σ΄αυτά τα κειμήλια περιλαμβάνεται σε περίοπτη θέση το «ευ αγωνίζεσθαι» Εις το όνομα αυτού, τα πράγματα έγιναν «καθώς πρέπει» και σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις που διέπουν τους Αγώνες.

Μένει η συλλογική υποκρισία Η μουρμούρα που υπήρχε πίσω από τη γυαλιστερή επιφάνεια των μεταλλίων του Σίδνεϋ και των προσδοκούμενων στην Αθήνα, έγινε φωνή διαμαρτυρίας και απορίας. Τώρα! Ξαφνικά ανακάλυψε το πανελλήνιο ότι το δάκτυλο δεν έχει το απαιτούμενο μέγεθος για να μας κρύψει.
Μένει η υποτίμηση της νοημοσύνης των αμύητων.Η διαχείριση του γεγονότος από τους αρμοδίους έδωσε την εντύπωση ελιγμού και μάλιστα κάκιστου, την ώρα που η χώρα ύψωνε τα λάβαρα του ανθρώπινου μέτρου και του εύ αγωνίζεσθαι και έδινε όρκο σεβασμού των κανόνων, στην τελετή έναρξης .



Μένει η ανθρώπινη τραγωδία των αθλητών που ύβρισαν, ως φαίνεται, θέλοντας από τη μια να υπηρετήσουν το «μέτρον» όπως ήθελε η μεγαλόστομη πατρίς και από την άλλη διεκδικούσαν με «αμέτρητο» πάθος και προσπάθεια, την «υπεροχή». Για να κατακτήσουν την κορυφή που όρισαν για τον εαυτό τους και για «να σηκώσουν την Ελλάδα ψηλά» «τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι».

Ακροβάτες ανάμεσα στο « μέτρον άριστον» και στο «υπείροχον έμμεναι άλλων», ο Κώστας και η Κατερίνα, αυτή τη φορά, έχασαν την ισορροπία. Μετέωροι τώρα και τραγικοί αντιμετωπίζουν μόνοι το κενό τους.
Τούλάχιστον η δική τους πτώση-έκπτωση, ας θυμίζει σε όλους τον αιώνιο αυτό διάλογο ή αγώνα του, φαινομενικά ισορροπημένου και αρμονικού , « μέτρον άριστον» με το, φαινομενικά αλαζονικό, «υπείροχον έμμεναι άλλων».
Και τα δυο ανήκουν στην περιλάλητη κληρονομιά μας. Και τα δυο χαρακτηρίζουν την ανθρώπινη φύση. Συγκλίνουν ή αποκλίνουν ανάλογα με την κρατούσα ηθική ή ηθικολογία κάθε εποχής και τις προσωπικές και συλλογικές αντιστάσεις .
Αυτός ο αγώνας ανάμεσα στο μέτρο και την υπεροχή, δεν αφορά μόνον στον αθλητισμό και στους Ολυμπιακούς αγώνες. Υπάρχουν κι άλλα στάδια που, πρόθυμα, τον φιλοξενούν. Η δημοσιογραφία , η πολιτική, η οικονομία κ.λ.π.
Όπου ο άνθρωπος δρα .
Ας βυθιστούμε λοιπόν κι εμείς στις πράξεις μας κι ας ελεγξουμε τους εαυτούς μας .
Είμαστε με το μέτρο ή με την υπεροχή και πώς υπηρετούμε την όποια επιλογή μας;
Έτσι , για να μπορούμε να μιλάμε στα τηλεοπτικά παράθυρα και τις ρούγες με περισσότερο μέτρο και λιγότερη υποκρισία.



Υ.Γ. Είμαι υπέρ… του δέοντος και ξεκάθαρα, εναντίον κάθε μορφής ντόπιν στον αθλητισμό κι αλλού.
Διατηρώ επίσης, όσο μπορώ, ζωντανή, την αγωνία του ανθρώπου μετά την έξωσή του από τον Παράδεισο.

Η ξενητεμένη φλόγα στην ποθεινή πατρίδα

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Η ΠΑΤΡΙΣ με αφορμή τον ερχομό της ολυμπιακής φλόγας από το Ηράκλειο στι; 11-7-2004



Πέρα από τα διαδικαστικά , την οργάνωση, το πρωτόκολλο , τη στάση των κατά τομέα και αρμοδιότητα, υπευθύνων, που όλα έχουν τους συμβολισμούς τους ,πέρα από τις μεμψιμοιρίες ή και τις υπερβολές μας, τι μας έφερε, τι μας έδωσε και τι μας άναψε, γύρω μας κι εντός μας, η φλόγα στο πέρασμά της από το Ηράκλειο;
Συναισθήματα και απορίες. Πολύχρωμα λάβαρα και βλέμματα ανθρώπινα. Για λίγο σουλατσάραμε ανάλαφροι, αφημένοι στα χρώματα του καλοκαιρινού ηλιοβασιλέματος , στην πολυσχολιασμένη πλατεία μας.
Στρέψαμε όλοι μαζί το βλέμμα μας στο βωμό που άναψε η φλόγα κι αναζήτησε ο καθένας το «δικό του» εκεί. Δεν γνωρίζω αν βρήκε και τι βρήκε . Το γεγονός είναι η από κοινού αναζήτηση, ότι μας προκάλεσε "να ρισκάρουμε τα καλά μας καθούμενα", να αφήσουμε τους καναπέδες ή τις παραλίες και να είμαστε παρόντες, δοκιμάζοντας ο καθένας , συνειδητά κι ανάλογα με τις δυνάμεις του, τη μετοχή στο μυστήριο.

Γνωρίζουμε ποιοι καπηλεύονται τους συμβολισμούς της φλόγας κάθε φορά.
Γνωρίζουμε τα παιχνίδια που στήνονται και παίζονται γύρω από το βωμό και στις διαδρομές της φλόγας ανά τον κόσμο. Η ιδιοτέλεια και το πάθος της εξουσίας ακολουθούν κατά πόδας τη φλόγα χέρι- χέρι με το πανανθρώπινο πνεύμα του Ολυμπισμού , της συμφιλίωσης , της συναδέλφωσης και της ειρηνικής συνύπαρξης των λαών.
Η άγνοια και η αφέλεια επομένως δε δικαιολογείται στις μέρες μας.
Είναι ασυγχώρητη πολυτέλεια να θέλουμε να παρίσταται η αθωότης προσγειωμένη στην τελετή.



Είχα την αίσθηση όμως ότι όλοι, όσοι αυθόρμητα σωπάσαμε την ώρα της ανάκρουσης του Ολυμπιακού ύμνου , όλοι την αναζητήσαμε μαζί με το αθάνατο πνεύμα του ωραίου , του μεγάλου και τ’ αληθινού
πάνω από το βωμό , στον ουρανό που κι αυτός ήταν βαμμένος στα γιορτινά χρώματα που στόλιζαν την πόλη. Μαζί με τη φλόγα επιστρέψαμε κι εμείς για λίγο στην «ποθεινή πατρίδα». Στην πατρίδα «του ωραίου , του μεγάλου και τ’ αληθινού».
Την εστία αυτής της πατρίδας προσπαθεί ν’ ανάψει η φλόγα σ’ όλο τον κόσμο. Της πατρίδας που εύκολα, χωρίς ενδιάμεσους. είμαστε πρόθυμοι να μοιραστούμε με τους άλλους δίπλα μας ανεξαρτήτως γλώσσας , χρώματος και θρησκείας.

Στις ανθρώπινες δυνατότητες και αδυναμίες μας , επαφίεται να κρατήσουμε τη φλόγα αναμμένη μέσα μας και μετά που θα σβήσουν τα φώτα της γιορτής.

Ναι , επομένως στη φλόγα . Ναι στο βωμό που μπορεί, για λίγο έστω, να εστιάζει τις αναζητήσεις , τις ανησυχίες , τις απορίες μας για την πραγματική ζωή.
Να φωτίζει την πραγματική μας πατρίδα και να δείχνει το δρόμο για τη Ζωή με ανθρώπινο μέτρο και αρμονία.

ΥΓ. Δεν έχω τη δύναμη ή τη μεγαλοψυχία να ευχαριστήσω τις εταιρείες που συνέβαλαν με το δικό τους τρόπο να μου παρασχεθεί αυτή η στιγμιαία ψυχική ανάταση και η φανέρωση της πραγματικής πατρίδας με το καλωσόρισμα της ολυμπιακής φλόγας στην Κρήτη.
Ούτε μπορώ να τους υποσχεθώ η μικρόψυχη , ότι θα καταναλώνω τα προϊόντα τους επειδή συνέπραξαν σ’ αυτό.
Επίσης δεν ορκίζομαι σε κανένα, φανατικά, ενάντιο στην εμπορευματοποίηση του αθλητισμού ότι θα απορρίψω στο διηνεκές αυτά τα προϊόντα. Αν τα έχω ανάγκη διατηρώ στο ακέραιο την ελευθερία μου να τα χρησιμοποιώ, εφ’ όσον με συμφέρει , όπως κάθε συνειδητός καταναλωτής.
Διαπιστώνω όμως την ανάγκη των εταιρειών αυτών να παρίστανται εκεί που οι άνθρωποι αισθάνονται και γιορτάζουν.
Ίσως έτσι, οι άνθρωποί τους να αναζητούν τη δική τους χαμένη πατρίδα .
Ας τους αφήσουμε την ικανοποίηση ότι μπορούν να μας υπηρετούν.

Παράθυρο στον κόσμο

Ένα ιστολόγιο, παράθυρο στον κόσμο, με την ιδιοτέλεια να μεγαλώνει διαρκώς για να δέχεται φως, περισσότερο φως από εκείνη την "άλλη" ζωή που κρύβεται γύρω μας κι εντός.